آیا PRP زانو واقعاً موثر است؟

آیا PRP زانو واقعاً موثر است؟ پی آر پی (پلاسمای غنی از پلاکت) به عنوان یک روش نوین درمانی برای مشکلات زانو، در سال‌های اخیر توجه زیادی را جلب کرده است. این تکنیک با استخراج و تمرکز پلاکت‌های خون بیمار و سپس تزریق آن‌ها به ناحیه آسیب‌دیده، هدفش تحریک فرآیند بهبودی طبیعی بدن است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که PRP می‌تواند به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل زانو در بیماران مبتلا به آرتروز و آسیب‌های ورزشی کمک کند. با این حال، نتایج ممکن است بسته به شرایط فردی و نوع آسیب متفاوت باشد. لذا، برای تصمیم‌گیری در مورد این روش تا پایان مقاله با سل تک بیوژن همراه باشید.

PRP زانو چیست؟ آیا PRP زانو واقعاً موثر است؟

پی آر پی زانو و یا (Platelet Rich Plasma) یک روش درمانی جدید برای بهبود آسیب‌های زانو است. PRP حاوی مقادیر زیادی پلاکت است. پلاکت بخشی از خون است که با وجود فاکتورهای رشد و پروتئین، در بازسازی و ترمیم بافت آسیب دیده، بهبود عملکرد مفصل و عضلات و کاهش درد محل آسیب، بسیار تاثیرگذار است. در این روش از پلاکت‌های خون بیمار استفاده می‌شود. بنابراین یک درمان بسیار ایمن بدون بروز واکنش‌های آلرژی و انتقال هر گونه بیماری است.

کاربردهای پی آر پی زانو چیست؟

آیا PRP زانو واقعاً موثر است؟ پی آر پی زانو نسبت به سایر روش‌های تزریقی نتایج بسیار موثرتری را به همراه دارد و در بسیاری از موارد نیاز به عمل جراحی و تعویض مفصل زانو را به تاخیر می‌اندازد. از این تکنیک برای کمک به بیمارانی که دچار التهاب مفصل و آرتروز زانو شده‌اند، افرادی که تاندون آنها دچار کشیدگی و آسیب شده است، ناپایداری و کشیدگی زانو استفاده می‌شود. از پلاسمای غنی از پلاکت علاوه بر مفصل زانو برای درمان‌ سایر مفاصل نیز استفاده می‌شود که عبارتند از:

• بی ثباتی مفاصل مختلف
• آسیب در مفصل شانه، آرنج و سایر مفاصل
• سندرم تونل کارپال
• پیچ خوردگی و کشیدگی
• درمان آرتروز در مفاصل مختلف
• درد مزمن در مفاصل
• درمان انواع بیماری‌های اسکلتی عضلانی
• فشار و پارگی روتاتورکاف
• صدمات رباط صلیبی قدامی
• صدمات و درد در ناحیه گردن و کمر
• تاندونوز (آرنج تنیس)
• تاندونیت و پیچ خوردگی رباط
• درد مزمن زانو
• کشیدگی‌های عضلانی

مزایای تزریق PRP برای درمان مشکلات زانو

آیا PRP زانو واقعاً موثر است؟ پلاسمای غنی از پلاکت استفاده شده در این درمان، طبیعی است و از بدن خود بیمار گرفته می‌شود؛ در نتیجه، تزریق پی ‌آر پی، خطر بسیار کمتری در پی خواهد داشت.

• در صورتی که نتایج حاصل از سایر روش‌های درمانی برای رفع مشکلات خفیف تا متوسط زانو، در مورد هر بیمار متفاوت است و زیاد قابل اطمینان نیست؛ همچنین بعضی از آن‌ها اثرات جانبی و عیوبی به همراه دارند:
  • انجام کارهایی مانند فیزیوتراپی و کاهش وزن اغلب می‌توانند در بهبودی موثر باشند؛ اما در تمام موارد علائم بیماری را از بین نمی‌برند.
  • ثابت شده است که تزریق کورتیزون باعث کاهش درد زانو می‌شود، اما تزریق مکرر این ماده می‌تواند به مرور زمان باعث ضعیف شدن رباط‌ها و تاندون‌های زانو شود و ممکن است اثرات مضری بر روی غضروف‌های سالم داشته باشد.
  • داروهای ضد التهابی (NSAIDS) مانند آسپرین و ایبوپروفن می‌توانند درد را کاهش دهند، اما استفاده طولانی مدت از این داروها، می‌تواند مشکلات معده، فشار خون و مشکلات قلبی را تشدید نماید.
  • جراحی‌های جزئی برای درمان مشکلات زانو، مانند دبریدمان آرتروسکوپی، نتایج متفاوتی دارند و ممکن است که خیلی موثر نباشند.
  • جراحی‌های تعویض مفصل زانو، جراحی‌های بزرگی هستند که نیاز به توانبخشی طولانی‌مدتی پس از جراحی دارند و فقط باید در موارد ناتوان‌ کننده‌تر آرتروز زانو بکار برده شوند.

در حالی که در مورد درمان پی ‌آر پی، به تحقیقات بیشتری نیاز است، تحقیقات کنونی، امیدوارکننده به نظر می‌رسند. از آنجایی که مشکلات زانو درمان دائمی ندارند و تزریق پلاسمای غنی از پلاکت، خطرات کمی در پی  دارد، برخی از پزشکان معتقدند که روش درمانی PRP ارزش امتحان کردن را دارد. البته بیماران باید به خاطر داشته باشند که PRP، همه مشکلات را درمان نمی‌کند و بهتر است که همراه با درمان‌های غیرجراحی و تغییرات سبک زندگی مانند فیزیوتراپی، کاهش وزن، استفاده از زانوبند‌ها و دارو‌های NSAID استفاده شود.

کاندیدای مناسب برای انجام پی آر پی زانو

پی آر پی زانو برای افرادی که با مشکلات زیر روبرو هستند، مفید است:

• آرتروز زانو: آرتروز زانو، عارضه ای است که به تخریب غضروف زانو و التهاب مفصل زانو منجر می‌ شود. افرادی که به آرتروز زانو مبتلا هستند، کاندیدای مناسبی برای انجام PRP هستند؛ زیرا پی آر پی به کاهش التهاب، تسکین درد و ترمیم بافت‌های آسیب دیده زانو کمک می کند.
• آسیب های غضروفی: افرادی که با آسیبهای غضروفی مانند شکستگی غضروف، تخریب زانو و ترمیم ناقص غضروف مواجه شده اند، می توانند پی آر پی زانو را انجام دهند. در بسیاری از موارد، بعد از عمل جراحی زانو انجام پی آر پی به افراد توصیه می شود تا ترمیم غضروف زانو سریعتر اتفاق بیفتد.
• آسیب های عضلانی: زمانی که عضلات زانو و تاندون کشککی (وتر عضلانی) آسیب ببینند، می توان تکنیک پی آر پی زانو را برای کاهش التهاب عضلات و بهبود عملکرد عضلانی انجام داد.
• آسیب های رباطی: اگر رباط های زانو مانند رباط صلیبی آسیب دیده باشد یا فرد دچار پارگی مینیسک زانو شده باشد، پزشک می تواند پی آر پی را به زانو تزریق کند تا فرآیند ترمیم و تقویت رباط ها سریعتر انجام شود.
• دردهای مزمن زانو: افرادی که با دردهای مزمن و طولانی در ناحیه زانو درگیر هستند، می توانند روش پی آر پی را امتحان کنند تا میزان درد و ناراحتی آنها کمتر شود و زانو عملکرد بهتری داشته باشد.

تنها فردی که می تواند شرایط شما را ارزیابی کرده و پی آر پی را برای شما تجویز کند، پزشک متخصص است؛ بنابراین در صورتی که در ناحیه زانو درگیر درد و سوزش شده اید و راه رفتن و خم کردن زانو برای شما سخت شده است، به پزشک متخصص مراجعه کنید تا وضعیت زانوی شما را به دقت بررسی کند.

آیا PRP زانو واقعاً موثر است؟

پژوهش‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که بعضی انواع پی آر پی برای بهبود آرتروز زانوی خفیف تا متوسط مؤثر است. اثر تزریق پی آر پی بر درمان آرتروز زانو در یک مقالۀ مروری منتشرشده به سال 2017 بررسی شد. تزریق PRP میزان درد آرتروز زانو را در حد معناداری کاهش داد و عملکرد فیزیکی زانو را در مقایسه با گروه کنترل در فاصله‌های زمانی سه، شش و دوازده ماه پس از تزریق بهبود بخشید. به‌علاوه عوارض جانبی‌ تجربه‌شده توسط برخی بیماران دریافت‌کنندۀ پی آر پی معنادارتر از عوارض جانبی‌ ناشی از تزریق‌های دیگر نبود.

البته تمام مطالعات بالینی شواهدی را دال بر تأثیر تزریق PRP بر تسکین علائم آرتروز در اختیار نمی‌گذارد. نتایج حاصل از تزریق پی آر پی در چند پژوهش بالینی بهتر از درمان با دارونما نبود. حتی در پژوهش‌هایی که شواهدی را برای اثبات اثربخشی تزریق پی آر پی به زانو ارائه می‌دهند، تزریق پی آر پی برای تمام بیماران مفید واقع نمی‌شود.

دلیل ناکارآمدی تزریق PRP در درمان موفق علائم برخی بیماران این است که تزریق PRP هنوز از نظر روش‌های آماده‌سازی و تکنیک استانداردسازی نشده است و تفاوت‌هایی در فرمولاسیون پی آر پی یا روش تزریق وجود دارد. به عبارت دیگر تغییرات خاص مربوط به متغیرها، از قبیل روش‌های آماده‌سازی پی آر پی، افزودنی مورداستفاده، میزان پی آر پی تزریق‌شده و تناوب و فراوانی تزریق‌ها، اثربخشی تزریق پی آر پی را کاهش می‌دهد. برخی پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که تزریق پی آر پی گرایشی زودگذر با ارزش محدود است.

می‌توان گفت که تزریق پی آر پی به زانو مانند دیگر درمان‌های آرتروز برای برخی بیماران مفید است و برای بقیه بی‌تأثیر است. همچنین تزریق PRP گاهی بهترین نتیجه را در ترکیب با درمان‌های دیگری مانند فیزیوتراپی به دست می‌دهد. درهرحال لازم است مطالعات بیشتر انجام شود تا مشخص شود که آیا تزریق PRP روش مناسبی برای کنترل درد آرتروز زانو محسوب می‌شود یا خیر.