ورزش بعد از پی آر پی باید تحت نظر متخصص انجام شود. تزریق پی آر پی به عنوان یکی از بهترین روش‌های درمانی برای کاهش زانو درد شدید و بهبودی مفاصل مورد استفاده قرار می‌گیرد، به خصوص در مواردی که جراحی تهاجمی مورد نیاز است. اما برای اطمینان از به حداکثر رساندن تاثیرات مثبت پی آر پی و کاهش هرگونه عوارض، مراقبت‌های بعد از تزریق و توانبخشی صحیح بسیار مهم است.
ورزش پس از تزریق پی آر پی می‌تواند به افزایش اثرات مثبت این روش در کاهش درد و بهبودی مفاصل کمک کند. اما باید مطمئن شوید که ورزش را در زمان مناسب و به گونه‌ای صحیح انجام می‌دهید تا نتیجه بهبودی که از تزریق پی آر پی دریافت کرده‌اید، کمکی به کاهش اثربخشی و یا بهبودی ضعیف نکند. به علاوه، مشاوره با پزشک و فیزیوتراپیست می‌تواند در تعیین برنامه ورزشی مناسب بعد از تزریق پی آر پی و در نظر گرفتن وضعیت شما کمک کند.
از این روش‌ها به درستی استفاده کرده و دستورالعمل‌های پزشک را رعایت کنید تا به حداکثر از فواید تزریق پی آر پی بهره‌مند شوید و از بروز هرگونه عوارض جلوگیری شود برای بررسی بیشتر با سل تک بیوژن همراه باشید.
پی آرپی PRP چیست؟
پی‌آرپی نام اختصاری Platelet-Rich Plasma به‌معنی پلاسمای غنی از پلاکت است. این روش درمانی در علم پزشکی، از اوایل دهه 90 میلادی در رشته‌های جراحی زیبایی، ارتوپد، صورت و فک، جراحی قلب و غیره مورد استفاده قرار گرفته است. در ادامه با پلاسما، پلاکت، وظایف آن‌ها و روش علمی پی‌آرپی آشنا می‌شوید.
خون از دو بخش اصلی، یعنی هماتوکریت و پلاسما تشکیل می‌شود. در بخش اول، سلول‌های خونی مانند گلبول‌ها و پلاکت‌ها قرار می‌گیرند. پلاکت‌ها وظیفه جلوگیری از خونریزی و لخته‌شدن خون را دارند. به‌علاوه نقش کلیدی بهبود و ترمیم آسیب‌های بافتی را ایفا می‌کنند. قسمت پلاسما، شامل آب و مواد محلول در آن، مانند پروتئین و مواد غذایی است.
اکنون برسیم به این‌که پی آر پی چیست. روش پی‌آرپی به این صورت است که اجزای خون خود بیمار برای نوسازی و تحریک بافت‌های آسیب‌دیده، در مناطق مختلف بدن تزریق می‌شود. با استفاده از کیت‌های خاص، غلظت پلاکت به ۳ تا ۵ برابر مقدار اولیه افزایش می‌یابد. ابتدا چند سی‌سی از خون از بازوی بیمار گرفته می‌شود و این مقدار خون برابر است با خونی که در آزمایشگاه هنگام آزمایش خون از شما می‌گیرند (حدود ۱۰ تا ۲۰ میلی‌لیتر).
سپس این نمونه خون در یک دستگاه قرار می‌گیرد و بخش‌های مختلف خون از هم جدا می‌شوند. در نهایت ماده‌ای به دست می‌آید که حاوی پلاکت‌های خونی است. نحوه انجام پی آر پی به این صورت است که محلول آماده‌شده به پوست بیمار تزریق می‌شود. معمولا در قسمت‌های گردن، سر، سینه، صورت و دست‌ها بیشترین کاربرد را دارد. پس از ورود محلول به ناحیه مورد نظر، فاکتورهای رشد از پلاکت‌ها رها می‌شوند. این فاکتورها دو عملکرد مهم دارند:
- تشکیل کلاژن را تحریک می‌کنند.
- سلول‌ها را تقسیم‌بندی می‌کنند و باعث تشکیل عروق خونی می‌شوند.
گفته می‌شود پلاسمای غنی از پلاکت، فواید زیادی به‌همراه دارد. تزریق PRP به بافت‌های آسیب‌دیده، بدن شما را برای رشد سلول‌های جدید و سالم تحریک می‌کند و به‌گفته محققان باعث بهبود سریع این بافت‌ها می‌شود.
آیا بعد از تزریق پی آر پی می‌توان ورزش کرد؟
خیر، بلافاصله پس از تزریق پی آر پی زانو نباید هیچ فعالیت بدنی و ورزشی انجام شود. زیرا تاثیر پلاسمای غنی از پلاکت بلافاصله پس از تزریق مشخص نمی‌شود و به زمان کافی برای بازسازی بافت‌های آسیب دیده نیاز دارد. در نتیجه انجام فعالیت‌های بدنی و ورزش پس از تزریق پی آر پی موجب چسبیدن پلاکت‌ها به بافت‌های بدن می‌شود و سرعت بهبودی را کاهش می‌دهد.
بیماران چه مدت پس از پی آر پی می‌توانند ورزش کنند؟
بیماران حداقل تا دو هفته پس از تزریق پلاسمای غنی از پلاکت باید از انجام هر نوع ورزش خودداری کنند، زیرا ورزش می‌تواند بر روی اثربخشی تزریق تاثیر بگذارد و باعث ایجاد عوارض شود. در نتیجه افراد می‌توانند پس از 14 روز با مشورت پزشک خود به تمرینات سبک و پس از 4 هفته به تدریج به تمرینات شدید خود بازگردند.
آیا بیماران پس از تزریق پی آر پی می‌توانند راه بروند؟
پس از تزریق پی آر پی، پزشک متخصص ناحیه تحت درمان را با استفاده از تجهیزات مختلف بی‌حرکت نگه می‌دارد.در صورتی که پی آر پی برای درمان زانو یا مفصل مچ پا انجام شده باشد، از بیمار خواسته می‌شود تا هنگام حرکت از عصا استفاده کند.
از روز تزریق تا 3 روز پس از آن
در این مرحله، نباید هیچ فشار یا ورزشی بر روی مفصل باشد و فرد باید در روز تزریق، استراحت مطلق داشته باشد. پس از آن، استفاده محدود از ناحیه تحت درمان برای دو روز آینده توصیه می‌شود تا مفصل بتواند پلاکت‌ها را به خوبی جذب کند. ممکن است در این مرحله، نیاز به استفاده از وسایلی مانند آتل یا بریس باشد تا مفصل حمایت شود و فشار بر آن کاهش یابد.
ورزش بعد از پی آر پی زانو از 3 تا 14 روز بعد
در این مرحله، از سه روز اول تا پایان هفته دوم بعد از تزریق پی آر پی، تمرینات ورزشی محدود به تمرینات اولیه می‌شوند. ممکن است پزشک ارتوپد انجام تمرینات سبک مانند یوگا و تمرینات تحمل وزن را توصیه کند. اما باید از فعالیت‌هایی که مفصل تزریق شده را فشرده و تحت فشار قرار می‌دهد، اجتناب شود.
تمرینات دامنه حرکتی فعال یا AROM یکی از تمرینات مؤثر در این مرحله است. این تمرینات به بهبود عملکرد مفاصل کمک کرده و به شما کمک می‌کنند تا هر مفصل را در دامنه کامل حرکت خود حرکت دهید. تکرار این تمرینات روزانه سه بار و هر دفعه به مدت پنج دقیقه، می‌تواند به افزایش انعطاف‌پذیری مفاصل، کاهش درد و بهبود تعادل و قدرت کمک کند.
14 تا 49 روز بعد از تزریق پی آر پی
در این مرحله، شروع به تمرینات بلند کردن، کششی، کاردیو و سایر تمرینات مشابه می‌تواند صورت گیرد. با این حال، باید به دقت به بدن خود توجه کرده و از فعالیت‌هایی که باعث درد می‌شوند، خودداری نمایید. افزایش آرام و دقیق شدت تمرینات به شما کمک می‌کند تا عملکرد خود را بهبود بخشید.
در این مرحله، تمرکز بر روی تمرینات با کمترین فشار یا ضربه بر روی مفاصل است. تکرار حرکات کششی در ناحیه آسیب دیده حداقل یک بار در روز، سه تا 4 مرتبه مؤثر است. پیاده‌روی، شنا و استفاده از دوچرخه ثابت از جمله گزینه‌های مناسب هستند، اما از فعالیت‌هایی مانند دویدن یا وزنه‌برداری خودداری کنید.
در طول این فاز، همیشه به میزان و نوع فعالیت‌هایتان توجه کنید و هرگز زیاده‌روی نکنید. توصیه می‌شود که با نصف ظرفیت ورزش کنید و در صورت بروز هرگونه درد یا ناراحتی، فعالیت خود را متوقف کنید. تمرینات ملایمی مانند یوگا، تای چی و پیلاتس نیز در این مرحله بسیار مفید هستند.
7 هفته پس از تزریق پی آر پی
بعد از گذشت 7 هفته از تزریق پی آر پی، بیماران معمولاً به فعالیت‌های ورزشی معمول خود بازمی‌گردند. این مدت ممکن است با درد در مفصل همراه باشد که معمولاً در عرض 24 ساعت از بین می‌رود.
از یخ برای کمک به التهاب و درد در این مرحله همچنان می‌توان استفاده کرد. انجام ورزش‌ها و تمرین‌های منظم در این مرحله برای شما بی‌خطر است، اما پرهیز از فعالیت بیش از حد همچنان ضروری است.
مقالات بیشتر: مدت زمان تاثیر پی آر پی مو
می‌توانید تمرینات هوازی را با فشار سبک شروع کرده و از افزایش جریان خون ناشی از این تمرینات برای بهبود درمانتان استفاده کنید. اما باید به ناحیه تحت درمان پی آر پی توجه نموده و در صورت احساس درد، ورزش را متوقف کنید.
مزایا و معایب عمل پی آر پی زانو
مزایا
- 1_به بهبود انواع آسیب های ورزشی کمک می کند.
- 2_در کاهش التهاب به طور قابل توجهی موثر است.
- 3_درمان ساده و کم تهاجمی است.
- 4_عضلات ضعیف زانوی خود را تقویت کنید،ممکن است به اجتناب از جراحی زانو کمک کند.
معایب
- 1_ممکن است تورم بیش از حد در ناحیه به وجود آورد که باعث ناراحتی یا درد شود.
- 2_ممکن است هیچ بهبود ظاهری در ناحیه آسیب دیده وجود نداشته باشد.
- 3_پوست ناحیه تزریق شده ممکن است کبود یا تغییر رنگ به نظر برسد.
- 4_ممکن است تحت پوشش بیمه نباشد. خطر عفونت کمی وجود دارد.
