کاربرد روشهایی مانند پی آر پی (پلاسمای غنی از پلاکت) و پی آر اف (فیبرین غنی از پلاکت) در جوانسازی پوست یک استراتژی درمانی نوین می باشد که بر اساس فاکتورهای رشد خودی، پایه ریزی شده است. بیس اصلی مواد قابل تزریق در این روشها پلاکت است. پلاکت ها اجسام کروی یا بیضوی شکل کوچکی هستند که از قطعه قطعه شدن سیتوپلاسم سلولهای بزرگی به نام مگاکاریوسیت در مغز استخوان حاصل می شوند و بعد از آن به هیچ رده سلولی دیگری تمایز نمی یابند و به لحاظ اینکه فاقد هسته هستند جزء تشکیلات غیر سلولی به حساب می آیند و سلول نامیده نمی شوند.
پلاکت وقتی خارج از خون و در بافت قرار می گیرد، بوسیله مواد شیمیایی متفاوتی فعال می شود و فاکتورهای رشد از خود آزاد می کند که باعث جذب سلولهای بنیادی به محل آسیب می شود. این فاکتورهای رشد باعث تقسیم و تمایز بیشتر سلولهای بنیادی به سمت تولید کراتینوسیتها، فیبروبلاستها و پیش سازهای سلول چربی می شود. نتیجه این عمل ساخت عروق جدید، کلاژن، الاستین و ماتریکس خارج سلولی است. انتقال پلاکت به پوست، موجب ضخامت بیشتر پوست و الاستیته بهتر خواهد شد.
همچنین تزریق این ماده اثر پرکنندگی متوسط در داخل و زیر درم دارد. در پزشکی پی آر پی قدمت بیشتری نسبت به پی آر اف دارد و در ابتدا از این روش برای ترمیم بافتهای آسیب دیده پس از جراحی های زیبایی، چشم و قلب همچنین بازسازی سلولهای سوخته و جراحت دیده استفاده میشد. با این حال امروزه استفاده از هر دو روش در جوانسازی و پیشگیری از پیری پوست بسیار موثر عمل میکند. برای بررسی تفاوت ها و شباهت پی آر پی و پی آر اف تا انتها مقاله با سل تک بیوژن همراه باشید.
پی آر پی و پی آر اف چیست؟
این دو روش در دسته درمان های زیبایی از طریق تزریق قرار می گیرند. به این صورت که پلاکت بدست آمده از خون فرد با روش تزریق وارد پوست او می گردد و باعث ایجاد تحرک در فاکتورهای رشد می شود. در حالت پی آر پی، پلاسمای غنی از پلاکت به عنوان استراتژی به کار می رود و در حالت پی آر اف، فیبرین غنی از پلاکت به فرد تزریق می شود.
قرارگیری پلاکت ها در محیط بافتی بدن مانند پوست، عاملی برای آزاد سازی فاکتورهای رشد می باشند. چون زمانی که پلاکت ها را به بافت ها تزریق می کنیم، متاثر از مواد شیمیایی اطراف خود فعال می شوند. در این شرایط به رها سازی فاکتور رشد می پردازند.
فاکتورهای رشد آزاد شده عاملی برای تولید کلاژن ها، ماتریکس و الاستین خارج سلولی می شوند. بنابراین فرآیند احیا در محل تزریق شده مانند پوست فرد، صورت می گیرد.
با توجه به نیاز غلظت بسیار بالای پلاکت در PRP مورد نیاز برای درمان مشکلات ارتوپدیک و همچنین کاهش میزان بهای تمام شده کیت Alpha-Ertho-PRP به منظور به حداکثر رساندن اثربخشی درمان توسعه یافت.
شباهت پی آر پی و پی آر اف
اولین نکته ای که باید در زمینه شباهت بین این دو روش بیان کرد، عملکرد و پایه این دو روش است. چرا که در هر دو روش، عامل اصلی پلاکت می باشد و پایه جوان سازی و زیباسازی پوست همین پلاکت است. مورد بعدی که باید به آن توجه شود این است که هر دو روش با هدفی مشابه هم اجرا می شوند. در واقع برای یک هدف مشترک از این دو روش استفاده می گردد. در کنار اینها می توان از شباهت های دیگری نیز نام برد که باعث می شود روش های پی آر پی و پی آر اف به یکدیگر نزدیک باشند که شامل موارد زیر است:
- برای اجرای هر دو روش نیاز است که از فرد خون گرفته شود.
- در هر دو روش پی آر پی و پی آر اف، نمونه خون در دستگاه سانتریفیوژ قرار می گیرد.
- هر دو روش جزء روش های ایمن و بی خطر برای فرد محسوب می شوند، چرا که از خون خود فرد استفاده می شود و احتمال ابتلا به بیماری های واگیردار مانند ایدز و هپاتیت وجود نخواهد داشت.
- هر دو روش درمان، جزء روش های تزریقی بدون انجام جراحی می باشد که باعث می شود فرد دوره نقاهت طولانی نداشته باشد.
- اجرای دو روش درمانی پی آر پی و پی آر اف، ساده می باشد و عوارض، مشکلات و آسیب های این دو روش بسیار ناچیز است.
تفاوت های پی آر اف و پی آر پی
دو روش PRP و PRF از نظر دریافت نمونه و اجرا بسیار نزدیک به هم بودند، اما با این حال از نظر ایجاد نتیجه، دارای تفاوت های دیگری هستند. این تفاوت ها هم از نظر کیفی و هم از نظر کمی باعث می شوند که پزشکان و متخصصان برای افراد مختلف با توجه به شرایط یکی از روش های پی آر اف یا پی آر پی را مناسب تر بدانند. در زیر به تفاوت های پی آر پی و پی آر اف اشاره می کنیم :
-
تفاوت در مقدار نمونه خون
برای تهیه پی آر اف نسبت به پی آر پی، نیاز به مقدار بیشتری از نمونه خون می باشد. بنابراین باید خون دریافتی بیشتری از فرد گرفته شود.
-
تفاوت در نتیجه نهایی و عملکرد
از نظر نتیجه درمانی پی آر اف یا همان فیبرین غنی از پلاکت در مقیاس با پی آر پی، روش بهتری می باشد و تاثیر نهایی آن نسبت به روش پی آر پی برجسته تر است.
-
تفاوت در تهیه پی آر پی و پی آر اف
همانطور که گفتیم برای دسترسی به این دو، نمونه خون در دستگاه سانتریفیوژ قرار می گیرد. اما چیزی که متفاوت است، سرعت چرخش دستگاه است. برای نمونه پی آر پی (PRP)، سرعت چرخش دستگاه روی عدد بالاتری قرار می گیرد. به همین خاطر شرایط گریز از مرکزی ایجاد می گردد که سلول های سنگین از قبیل گلبولهای سفید و سلولهای بنیادی را به انتهای لوله نمونه می راند. در مقابل موارد سبک مانند پلاکت ها و پلاسما در سطح و قسمت بالای لوله قرار می گیرد. حالا به راحتی می توان پلاکت های موجود در سطح را وارد سرنگ کرد تا برای تزریق استفاده شوند.
در مورد پی آر اف (PRF)، سرعت چرخش دستگاه پایین تر است. این تفاوت باعث می شود ساختار به مقدار زیادی تفکیک نشود و در میان پلاکت هایی که برای تزریق استفاده می شوند، گلبول سفید و سلول بنیادی نیز وجود داشته باشد. وجود این موارد در ماده تزریقی، عاملی برای افزایش سطح بهبودی، زیباسازی و جوان سازی پوست خواهد بود.
نکته دیگری که در چرخش پایین دستگاه اتفاق می افتد عدم ایجاد آسیب در سلولهای خونی است. بنابراین در ماده تزریقی میزان سلولهای بنیادی سالم نسبت به روش پی آر پی بسیار بیشتر می باشد. این مورد نیز در ایجاد نتیجه بهتر در پی آر اف کمک می کند.
-
تفاوت غلظت پلاکت در پی آر پی و پی آر اف
اصلی ترین موردی که باید در این دو روش به پوست تزریق شود، پلاکت است. بنابراین میزان و غلظت آن اهمیت زیادی دارد. چیزی که مشاهده شده و تحقیقات نشان داده است افزایش میزان پلاکت در پی آر اف نسبت به پی آر پی می باشد. به طوری که در پی آر پی غلظت 5 برابر سطح معمول پلاکت بدن است ولی در پی آر اف این مقدار 10 برابر می باشد. از آنجایی که هدف تزریق پلاکت برای ایجاد فاکتور رشد کلاژن ها می باشد. به این نتیجه می رسیم که با توجه به غلظت بیشتر پلاکت در پی آر اف باید نتیجه آن نیز بهتر باشد.
-
وجود یا عدم وجود ماده ضد انعقادی
از آنجایی که فرآیند تهیه پی آر پی و پی آر اف دارای تفاوت هایی می باشد، وجود ماده ضد انعقادی نیز در هر دو مورد یکسان نیست. به طوری که در PRP ماده دریافتی برای تزریق دارای اسید سیترات دکستروز (ACD) است که یک ماده ضد انعقادی می باشد و کمک می کند که فرآورده مورد نظر به سرعت لخته نشود. در حالی که برای PRF چنین ماده ای وجود ندارد و عملا عنصر کنترل کننده ضد انعقادی را در پی آر اف مشاهده نمی کنیم. این نکته موجب می شود که در شرایط مختلف تصمیم گیری برای اینکه کدام روش مناسب تر است، متفاوت باشد.
-
قدمت پی آر پی بیشتر از پی آر اف
شاید این تفاوت تاثیر زیادی در عملکرد نداشته باشد و به عنوان یک مزیت یا عیب نتوان آن را در نظر گرفت، با این حال باید بگوییم که روش پی آر پی دارای سابقه اجرایی بیشتری است و مدت بیشتری به عنوان یک روش زیبایی و جوان سازی پوست استفاده می شود، اما در حال حاضر با تشخیص متخصص هر دو روش در مراکز مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
کدام یک بهتر است؟ PRP یا PRF؟
پاسخ کوتاه مشخص است. PRF!
بله! پی آر اف روشی جدید تر، مدرن تر، کم هزینه تر و کم زمان تر ای است که نتیجه بهتری را در نهایت به شما می دهد.
فواید PRF در مقایسه با پی آر پی و PRGF:
- سادگی بیشتر تولید
- عدم دستکاری خون
- بدون مواد افزودنی
- PRF فرآورده خونی بیشتری تولید می کند.
- حاوی فاکتورهای شفابخش بیشتری است
- سلول های بنیادی بیشتر
- تروما کمتر