آرتریت روماتوئید چیست؟

آرتریت روماتوئید  یک بیماری التهابی مزمن است که باعث درد، تورم و خشکی (کاهش انعطاف) مفاصل می‌شود. این بیماری یکی از انواع مختلف آرتریت است و زمانی پیش می‌آید که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به مفاصل ما حمله می‌کند و باعث تخریب و التهاب آن‌ها می‌شود. علت دقیق آرتریت‌روماتوئید و این‌که چرا سیستم ایمنی به مفاصل حمله می‌کند، ناشناخته است، احتمالا عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز این بیماری دخیل هستند.

آرتریت‌روماتوئید در درجه اول مفاصل ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما می‌تواند علاوه بر مفاصل بسیاری از قسمت‌های دیگر بدن را نیز درگیر کند.

باید به خاطر داشته باشیم که آرتریت‌روماتوئید با استئوآرتریت که شایع‌ترین شکل آرتریت است، متفاوت است. استئوآرتریت زمانی پیش می‌آید که غضروف محافظت‌کننده مفاصل به مرور زمان فرسوده شود. با این حال، ممکن است یک نفر همزمان به هر دوی این اختلالات مبتلا باشد.

علائم آرتریت‌روماتوئید به تدریج به‌وجود می‌آیند. بسیاری از مبتلایان علائمی دارند که به طور مداوم وجود دارند، بعضی دیگر علائمشان به طور کامل برطرف می‌شود و تعدادی دیگر دوره‌های متناوب داشتن علائم و بی‌علامتی دارند. زمان شروع، شدت بیماری، علائم و عوارض این بیماری می‌تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. برای بررسی بیشتر با سل تک بیوژن همراه باشید.

بررسی عمومی آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن تورمی سیستمی است و علت آن هنوز مشخص نمی باشد. حد ابتلای بیماری در افراد حدود ۱ تا ۳ درصد جمعیت بوده و نسبت ابتلاء زنان به مردان سه بر یک می باشد.

معمولا شیوع ابتلاء بیماری حدود ٢٠ تا ٤٠ سالگی بوده. در مرحله حاد بیماری، وجود مایع در مفاصل و سایر علائم التهابی دیده می شود.

در مراحل آخر بیماری با ایجاد جمود همراه می باشد. بطور کلی در مرحله حاد یا مزمن، تورم انساج نرم اطراف مفاصل همیشه وجود دارد. در آزمایش آرتریت روماتوئید وجود ندول های زیرجلدی است.

علائم آرتریت روماتوئید شامل چه چیزهایی هستند؟

1. خستگی

یکی از علائم اولیه آرتریت روماتوئید خستگی بیش از حد است. افراد مبتلا قبل از آشکار شدن علائم دیگر ممکن است احساس خستگی غیرمعمول را تجربه کنند.

خستگی می‌تواند قبل از شروع علائم دیگر برای چند هفته یا چند ماه در فرد وجود داشته باشد و گاهی کم و گاهی زیاد شود. گاهی اوقات، خستگی با احساس بیمار بودن یا حتی افسردگی همراه است.

سفتی مفاصل در صبح یکی از علائم مهم انواع آرتریت از جمله روماتیسم و آرتروز است. اگر زمانی که از خواب بیدار می‌شوید بعضی از مفاصل سفت باشند و این سفتی بیش از 30 دقیقه طول بکشد، ممکن است با شعله‌ور شدن RA مواجه باشید. در این عارضه ممکن است بعد از هر دوره بی‌تحرکی طولانی‌مدت مانند چرت زدن یا نشستن مفاصل‌تان سفت شوند.

خشکی در یک یا چند مفصل کوچک از علائم اولیه آرتریت روماتوئید است. این علامت ممکن است در هر زمان از روز رخ دهد. این علامت ربطی به این که فعالیت داشته باشید یا نداشته باشید، ندارد و ممکن است در هر حالتی بروز کند.

معمولا خشکی از مفاصل دست شروع می‌شود و به آهستگی بروز می‌کند. با این حال، ممکن است به طور ناگهانی هم ایجاد شده و در طی یک یا دو روز روی چند مفصل دیگر هم تاثیر بگذارد.

4. درد مفصل

خشکی مفصل اغلب با حساسیت یا درد مفصل در حین حرکت یا در حالت استراحت همراه است. همچنین این امر به طور مساوی بر دو طرف بدن تاثیر می‌گذارد. در مراحل اولیه بیماری، انگشت‌ها و مچ دست شایع‌ترین محل درد هستند. اما به مرور این درد می‌تواند در زانوها، پاها، مچ پا یا شانه‌ها هم احساس شود.

5. تورم جزئی مفصل

التهاب خفیف باعث می‌شود مفاصل بزرگ‌تر از حد طبیعی دیده شوند. این تورم معمولا با احساس گرما در مفاصل همراه است.

شعله‌ور شدن ممکن است از چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد و انتظار می‌رود علائم با گذشت زمان افزایش یابد. شعله‌ور شدن بعدی می‌تواند در همان مفاصل یا سایر مفاصل احساس شود.

6. تب

وقتی تب خفیف با علائم دیگری مانند درد و التهاب مفصل همراه است، می‌تواند علامت هشداردهنده ابتلا به RA باشد. با این حال، تب بالاتر از 100 درجه فارنهایت (38 درجه سانتی‌گراد) به احتمال زیاد نشانه عفونت یا بیماری دیگری است.

7. بی‌حسی و گزگز

التهاب تاندون‌ها می‌تواند به اعصاب فشار وارد کند که این امر به بی‌حسی، سوزن سوزن شدن یا احساس سوزش در دست‌ها منجر می‌شود که به آن سندرم تونل کارپال می‌گویند.

حتی ممکن است مفاصل دست‌ها یا پاها هنگام حرکت صدای جیرجیر یا ترک‌خوردگی از خود تولید کنند. چون غضروف آسیب دیده هنگام حرکت روی مفاصل ساییده می‌شود.

8. کاهش دامنه حرکت

التهاب مفاصل می‌تواند باعث ناپایداری یا تغییر شکل تاندون‌ها و رباط‌ها شود. با پیشرفت بیماری، شاید قادر به خم کردن یا صاف کردن بعضی از مفاصل نباشید. اگر چه دامنه حرکتی ممکن است تحت تاثیر درد هم باشد، اما انجام یک ورزش منظم و ملایم در کاهش این علائم بسیار مهم است.

9. سایر علائم آرتریت روماتوئید آرتریت روماتوئید

در مراحل اولیه RA، ممکن است علائم مختلفی را احساس کنید، از جمله:

• ضعف عمومی یا احساس کسالت
• خشکی دهان
• خشکی، خارش یا التهاب چشم
• ترشحات چشم
• مشکل خواب
• درد قفسه سینه هنگام نفس کشیدن (پلوریسم)
• ندول‎های روماتوئید (توده‎های سختی که در زیر پوست در مکان‌هایی مانند آرنج و دست ایجاد می‌شوند)
• بی‌اشتهایی
• کاهش وزن

عوامل خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید

علت دقیق بروز آرتریت روماتوئید شناخته شده نیست اما به نظر می‌رسد دو دسته عامل بر میزان خطر ابتلای فرد به آرتریت روماتوئید تأثیرگذار باشند: عوامل مستعدکننده و عوامل محرک.

به احتمال زیاد آرتریت‌روماتوئید زمانی پیش می‌آید که یک فرد مستعد در معرض عوامل محرکی که روند التهابی را شروع می‌کنند قرار بگیرد.

عوامل مستعدکننده ابتلا به آرتریت‌روماتوئید

این عوامل عبارتند از:

• سن: آرتریت‌روماتوئید می‌تواند در همه سنین بروز پیدا کند، اما خطر ابتلا به این بیماری به تدریج با بالا رفتن سن بیشتر و از حدود 50 سالگی به بعد کم‌تر می‌شود.
• جنسیت: احتمال ابتلا به آرتریت‌روماتوئید در زنان تقریباً دو برابر مردان است.
• ژنتیک: سابقه خانوادگی ابتلا به آرتریت‌روماتوئید، تا حدودی خطر ابتلا به این بیماری را بیشتر می‌کند و این مسئله به دلیل نقش ژن‌های خاص در احتمال بروز این بیماری است.

عوامل محرک بروز آرتریت‌روماتوئید

بسیاری از ما با وجود عوامل مستعدکننده، هیچ‌وقت به آرتریت‌روماتوئید مبتلا نمی‌شویم. به نظر می‌رسد چندین عامل احتمال ابتلای یک فرد مستعد به این بیماری را بیشتر می‌کنند، از جمله:

• عفونت: محققان احتمال می‌دهند تغییراتی در باکتری‌های دستگاه گوارش و یا دهان ممکن است یکی از عوامل محرک آرتریت‌روماتوئید باشد. شواهد نشان می‌دهند که پریودنتیت (عفونت لثه) یک عامل خطر در ابتلا به آرتریت‌روماتوئید است.
• سیگار کشیدن: عامل شناخته شده‌ای برای ابتلا به آرتریت روماتوئید است.
• استرس: بسیاری از افراد مبتلا به آرتریت‌روماتوئید سابقه‌ای از استرس یا ضربه عاطفی (مثل طلاق، تصادف یا غم و اندوه) را در ماه‌های قبل از شروع بیماری گزارش می‌کنند.

درمان بیماری آرتریت روماتوئید

درمان محافظتی بیماری آرتریت روماتوئید که معمولا درد و التهاب بوسیله داروها و یا همراه با استراحت کنترل می شود این درمان ها را می توان به چند دسته تقسیم نمود:

۱- استراحت نسبی که مبتنی بر شدت و یا ضعف بیماری می باشد. استراحت مطلق ممکن است مضر باشد. بیماری که ناراحتی متوسطی دارد می تواند ٢ تا ٤ ساعت در روز استراحت داشته باشد این استراحت معمولا تا زمان بهبودی نسبی ادامه می یابد.

۲- استراحت فکری که باید همراه با استراحت نسبی باشد.

3- بیحرکتی و استراحت مفاصل – ممکن است بیمار چند بار در روز به شکم دراز بکشد تا از خمیدگی مفاصل بزرگ مثل ران ها و زانوان جلوگیری شود. این وضعیت ممکن است بین ۱۵ دقیقه تا دو ساعت در روز انجام گیرد. ممکن است جهت بیمار آتل درست نمود که مفاصل بطور کامل و در وضع مناسب بیحرکت باشند.

4- تمارین- در بیماران روماتیسمی، مهمترین عمل درمان فیزیکی است. بیمار روزی چند بار طبق برنامه باید به تقویت عضلات بپردازد.

در ادامه بیشتر آشنا شوید

درمان های محافظتی بیماری آرتریت روماتوئید

۵- گرما و سرما که برای استراحت عضلات بطور اولیه استفاده می شود. گرمای خشگ یا مرطوب بطور کلی موثر است. بعضی از بیماران بهبودی نسبی با قرار دادن سرد بطور موضعی حس می کنند.

٦- سالیسیلات ها- داروی انتخابی برای درمان می باشد (تا میزان ٤ تا ٦ گرم در روز بسته به تحمل بیمار می توان تجویز نمود.)

7- رژیم ـ موازنه غذائی مهم می باشد و هیچگونه پرهیز غذائی وجود ندارد. اگر مقدار غذای دریافتی روزانه از نظر تغذیه ای کافی باشد احتیاج به ویتامین و داروهای تقویتی اضافی نمی باشد.

8- داروهای خونزا مثل آهن فقط موقعی تجویز می شود که کمبود آهن وجود داشته باشد.

9- داروهای ضد التهابی: این داروها در صورتیکه تجویز شوند باید برای مدت کوتاهی حداکثر ٣ تا ٦ ماه مصرف گردند.

PRP در درمان آرتریت روماتوئید :

درمان آرتریت روماتوئید با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) به عنوان یک روش نوآورانه و امیدوارکننده مطرح شده است. این تکنیک با استخراج پلاسمای خون بیمار و غنی‌سازی آن با پلاکت‌ها، به تحریک فرآیندهای ترمیمی و بهبود التهابات مفصلی کمک می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که PRP می‌تواند به کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری مزمن منجر شود. با توجه به اثرات ضد التهابی و توانایی ترمیم بافت، این روش به عنوان یک گزینه درمانی جذاب در کنار رویکردهای سنتی‌تر، توجه پژوهشگران و پزشکان را به خود جلب کرده است. امید است با پیشرفت‌های بیشتر در این حوزه، بهره‌وری از PRP به عنوان بخشی از پروتکل‌های درمانی روتین برای آرتریت روماتوئید گسترش یابد.

با توجه به نیاز غلظت بسیار بالای پلاکت در PRP مورد نیاز برای درمان مشکلات ارتوپدیک و همچنین کاهش میزان بهای تمام شده کیت  Alpha-Ertho-PRP به منظور به حداکثر رساندن اثربخشی درمان توسعه یافت.