پی آر پی یا همان PRP روشی جدید، ایمن و تاثیرگذار است که در آن با استفاده از اجزای خون خود بیمار برای تحریک و نوسازی بافت های آسیب دیده در مناطق صورت، گردن، سر و سینه، دست ها و بدن استفاده استفاده می شود. در این مطلب از سل تک بیوژن ، قصد داریم همه چیز درباره نحوه تزریق پی آر پی را بررسی کنیم با ما همراه باشید.
پی ار پی(PRP) چیست؟
پی آر پی یا پلاسمای غنی از پلاکت، یک درمان پزشکی است که از خون خود بیمار برای ترویج بهبودی و بازسازی بافت استفاده میکند. این فرآیند شامل گرفتن مقدار کمی از خون بیمار و سپس استفاده از یک سانتریفیوژ برای جدا کردن پلاکتها از سایر اجزای خون است. پلاکتها قطعات کوچک سلولی هستند که نقش مهمی در لخته شدن خون ایفا میکنند. پلاسمای غنی از پلاکت به ناحیه مورد نظر مانند مفاصل، ماهیچهها یا پوست سر تزریق میشود.
در زمینههای مختلف پزشکی، پی ار پی برای تسریع بهبودی، به ویژه در ارتوپدی برای بیماریهایی مانند تاندونیت و استئوآرتریت، و همچنین برای ترمیم مو استفاده شده است. فاکتورهای رشد آزاد شده توسط پلاکتها ترمیم و بازسازی بافت را تشویق کرده و به کاهش التهاب کمک میکنند. در حالی که پی آر پی مو نتایج امیدوارکنندهای را در کاربردهای خاص نشان داده است، تحقیقات برای درک بیشتر اثربخشی آن و بهینهسازی استفاده از آن در سناریوهای مختلف پزشکی ادامه دارد.
موارد استفاده از پی آر پی
- برطرف کردن طاسی سر و ابرو.
- از بین بردن چین و چروک هایی که به علت افزایش سن ایجاد شده اند
- ترمیم جای زخم
- افزایش سرعت بازسازی سلول های استخوانی و یا ضایعات غضروفی مانند آرتروز زانو و …
- ترمیم اثر جوش (آکنه)، آبله مرغان
- رفع سیاهی و پف زیر چشم
- افزایش حجم لب، گونه، سینه و باسن با ترکیبات ایجاد شده از چربی و ساختن پرکننده های طبیعی
فرآیند اثرگذاری پی آر پی چگونه است؟
نحوه تزریق پی آر پی – پلاکت های موجود در پی آر پی حاوی عوامل رشد بافتی (Growth Factor) هستند که می توانند عامل اصلی در فرایند ترمیم و بازسازی بافت ها را به بدن ارائه نمایند. این عوامل سبب رشد، تکثیر و تمایز سلول های مختلف پوستی و بافتی شده و منجر به افزایش کلاژن، الاستین، ماده بین سلولی و تولید رگ های جدید می شوند.
در نهایت سلول های بنیادی به سلول های بافت آسیب دیده تبدیل می شوند. این فرایند توسط مواد ترشح شده از پلاکت ها هدایت شده و موجب ترمیم بافت آسیب دیده می شود. پلاکت ها دارای ظاهری کروی شکل هستند که از ریز شدن سیتوپلاسم سلول های مگاکارپوسیت در مغز استخوان به وجود می آید.
پلاکت های خون باعث می شود زمانی که آسیبی به بافت ها وارد می شود از خونریزی رگ ها جلوگیری کرده و با به وجود آوردن پلاک پلاکتی و با ترشح پروتئین های خاص بافت را ترمیم کند. با این فرآیندی که انجام می گیرد بافت ها بازسازی می شوند.
برای درمان درد با پی آر پی پلاکت ها همراه با مواد موثر دیگر در بازسازی بافت ها ترکیب می شود و در داخل سرنگ های مخصوص ریخته می شود و بعد از تزریق بافت تحریک شده و ترمیم آغاز می شود. PRP یک فراورده خونی به معنای پلاسمای غنی از پلاکت است که طی یک فرایند جداسازی از خون تازه و لخته نشده تهیه می گردد.
مراحل و نحوه تزریق پی آر پی
نحوه تزریق پی آر پی – درمان با این روش نسبتا ساده و ایمن است. در این روش با توجه به اینکه تنها از پلاسمای خون شخص بدون استفاده از کوچکترین ماده خارجی برای درمان استفاده می شود مطمئن ترین و ایمن ترین روش در ابتلا به هپاتیت ، ایدز و … در جهان می باشد.
پی آر پی ها همان پلاکت های جدا شده از پلاسمای خون هستند که برای تهیه و آماده سازی آنها ابتدا باید خون از بیمار گرفته شود. پلاکت ها از دیگر سلول های خونی جدا شده و غلظت آنها در طول فرآیندی به نام سانتریفیوژ افزایش می یابد.
روش جداسازی سلول ها نیاز به یک سیستم بزرگ و پیچیده دارد و معمولا توسط بانک های خون یا بیمارستان ها انجام می گردد. بسته به دستگاه مورد استفاده، مقدار نسبتا کمی خون از بیمار گرفته می شود؛ سپس خون در یک لوله حاوی مواد ضد انعقادی قرار می گیرد.
خون در دستگاه می چرخد و به سه قسمت تقسیم می شود. یک لایه گلبول قرمز در قسمت پایین، یک لایه میانی حاوی لکوسیت و یک لایه بالایی حاولی پلاسمای غنی خون یا همان پی آر پی.
لایه حاوی پی آر پی با مقدار کمی از سلول های قرمز خون به لوله دیگری منتقل می شود و برای چرخش دوم ارسال می گردد. بنابراین پلاکت با غلظت های گوناگون تهیه می گردد که میتواند برای درمان مورد استفاده قرار گیرد.
اقدامات احتیاطی قبل از تزریق
آکادمی جراحان ارتوپدی آمریکا به بیماران توصیه می کند که دستورالعمل های زیر قبل از انجام PRP رعایت کنند:
- تا 3 هفته قبل از PRP از مصرف داروهای کورتیکواستروئیدی خودداری کنید.
- مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین یا ایبوپروفن یا داروهای آرتریت مانند Celebrex را یک هفته قبل از PRP متوقف کنید.
- تا 5 روز قبل از PRP از داروهای ضد انعقاد استفاده نکنید
- یک روز قبل از PRP مایعات فراوان بنوشید.
- برخی از بیماران ممکن است بلافاصله قبل از PRP به داروهای ضد اضطراب نیاز داشته باشند.
اقدامات پس از تزریق PRP
پس از تزریق پی آر پی پزشک معمولا به بیمار توصیه میکند چند روز استراحت داشته باشد و از وارد کردن فشار به محل تزریق و اطراف آن خودداری نماید.
ممکن است پزشک موارد زیر را پس از تزریق پی آر پی به بیمار توصیه کند :
- برای تسکین درد ممکن است پزشک مسکن تجویز نماید.
- برای محافظت و بی حرکتی مفصل آسیب دیده از بریس یا باند استفاده کنید.
- به بیمار که در مچ پا ، زانو یا لگن تزریق می شود توصیه می شود از عصا استفاده کند.
- چند بار در روز به مدت 10 تا 20 دقیقه از کمپرس سرد برای کاهش درد و تورم بعد از تزریق استفاده کنید.
- ببینید چه زمانی و چرا از سرما در مفصل مفصلی استفاده کنید.
- بیمارانی که مشاغل سخت فیزیکی ندارند معمولاً می توانند روز بعد به سر کار بازگردند.
- هنگامی که تورم و درد کاهش می یابد ، معمولاً چند روز پس از تزریق ، بیماران می توانند فعالیت های عادی خود را از سر بگیرند.
- بیماران نباید تا زمان تأیید پزشک ، داروهای ضدالتهابی را شروع کنند.
مزایای تزریق پی آر پی
جهت درمان با پی آر پی چون از خون خود فرد استفاده می شود احتمال به وجود آمدن عوارض و منتقل شدن بیماری های دیگر به حداقل می رسد.
- ماندگاری اثر آن طولانی بوده ونسبت به روش های مشابه ( مثل جراحی) هزینه کم تری دارد
- احتمال به وجود آمدن حساسیت های پوستی و عفونت در روش پی آر پی وجود ندارد
- با توجه به کیت های مخصوص پروسه کار بسیار ساده و کاملا استریل خواهد بود
- در همه نواحی بدن قابل استفاده بوده و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد
- چون روش غیر تهاجمی بوده و عوارض کمتر از دیگر روش ها می باشد.
- این روش تقریبا بی درد است و به راحتی برای بیمار قابل تحمل است.
- درمان با پی آر پی نیاز به بستری و استراحت ندارد
چه افرادی کاندیدای مناسبی برای تزریق پی آر پی هستند؟
- افراد مبتلا به تاندونیت در طولانی مدت
- بیمارانی با مصرف داروهای ضد التهابی غیر خوراکی
- بزرگسالان با وجود مشکلات عضلانی و تاندونی
انجام تزریق پی آر پی به چه افرادی توصیه نمی شود؟
- وجود عفونت در بدن بیمار
- بیماران مبتلا به فلج مغزی
- افراد مبتلا به ناهنجاری و مشکلات خون به صورت مادر زادی
- افراد مبتلا به سرطان هایی سرطان سینه، سرطان پروستات و سرطان خون