اورولوژی چیست؟ اورولوژی یک تخصص در جراحی است که کار درمان بیماری های مربوط به دستگاه ادرار زن و مرد و اندام تناسلی مرد را برعهده دارد.
به کسانی که در رشته ی اورولوژی تخصص می گیرند اورولوژیست گفته می شود یعنی متخصصان درمانی که در زمینه ی تشخیص، تعیین و درمان این دسته از اختلال و بیماری ها تعلیم دیده اند.
از جمله اختلالاتی که اورولوژیست به درمان آن می پردازد می توان مشکلات مربوط به کلیه، اورتر (لوله هایی که کلیه را به مثانه متصل می کند)، غدد آدرنال، مثانه و مجرای ادرار (لوله ای که ادرار را از مثانه خارج می کند) را نام برد. اورولوژیست مشکلات مربوط به بیضه، اپیدیدیم، لوله ی منی، کیسه ی منی، پروستات و آلت در مردان را نیز معالجه می کند. رشته ی اورولوژی شامل کنترل وضعیت هایی نظیر عفونت مجرای ادرار و بزرگ شدن غده ی پروستات با قرص تا کنترل وضعیت هایی نظیر سرطان مثانه، سرطان پروستات، سنگ کلیه و بی اختیاری به وسیله ی جراحی است. برای بررسی بیشتر تا پایان مقاله با سل تک بیوژن همراه باشید.
دکتر متخصص اورولوژی کیست؟
دکتر متخصص داخلی می‌تواند با ادامه تحصیل در شاخه اورولوژی، به مرحله فوق تخصص اورولوژی دست پیدا کند. متخصص اورولوژی دررابطه‌با سیستم ادراری تخصص و دانش کافی دارد. سیستم ادراری شامل مثانه، کلیه‌ها، حالب‌ها (لوله‌هایی که ادرار را از کلیه به مثانه منتقل می‌کنند.) و مجرای ادراری می‌شود. اورولوژیست در مورد انواع بیماری‌ها و مشکلات مربوط به این اندام‌ها و بافت‌ها اطلاعات کافی داشته و در تشخیص و درمان آنها به شما کمک می‌کند.
متخصص اورولوژی همچنین درمورد دستگاه تناسلی آقایان شامل بیضه‌ها، آلت تناسلی، کیسه بیضه و پروستات دانش بالایی داشته و بیماری‌های این بخش را هم درمان می‌کند.
این متخصصان در محیط‌های مختلف مانند بیمارستان، مراکز تخصصی یا مطب شخصی می‌توانند کار کنند. گاهی ممکن است جراحی‌های مانند سرطان یا انسداد دستگاه ادراری را انجام دهند.
علت مراجعه به دکتر متخصص اورولوژی
برای درمان انواع بیماری‌های مربوط به سیستم ادراری یا مشکلات دستگاه تناسلی آقایان می‌توان به متخصص اورولوژی مراجعه کرد. دررابطه‌با برخی از بیماری‌های مزمن مانند سنگ کلیه، سرطان پروستات یا مشکل در نگه‌داشتن ادرار، اورولوژیست به‌عنوان پزشک اصلی در مدیریت بیماری به شخص کمک می‌کند.
دکتر اورولوژی می‌تواند مشکلات مربوط به مثانه، عفونت‌های دستگاه ادراری، سرطان مثانه و کلیه، سنگ کلیه و بسیاری دیگر از بیماری‌ها را تشخیص داده و درمان کند. آقایان می‌توانند برای مشکلاتی مانند اختلال نعوظ، بزرگ‌شدن غده پروستات و سرطان پروستات و بیضه به اورولوژیست مراجعه کنند.
زنان هم برای حل مشکلات ادراری مانند نگه‌داشتن ادرار بعد از بارداری می‌توانند به دکتر اورولوژی مراجعه کنند. دررابطه‌با کودکان برای درمان مشکلاتی غیرطبیعی مانند شب ادراری نیاز به مراجعه به دکتر اورولوژی است.
جنسیت اکثر بیماران اورولوژی
اکثر بیماران اورولوژیست مدرن به دو دلیل مرد هستند:
(1) دستگاه ادراری در زنان ممکن است توسط متخصص زنان درمان شود
(2) بسیاری از روش های درمان متخصص اورولوژی مربوط به غده پروستات میباشد که مجرای ادرار مرد را در نزدیکی محل اتصال مجرای ادرار و مثانه احاطه می کند. غده پروستات اغلب محل سرطان است. حتی بیشتر اوقات، در میانسالی یا پیری بزرگ می شود و مجرای ادرار را تحت تأثیر قرار می دهد و باعث انسداد جزئی یا کامل جریان ادرار می شود. اورولوژیست بزرگ شدن پروستات را یا با برداشتن کامل پروستات یا با باز کردن مسیری وسیع تر درمان می کند.
تفاوت اورولوژی و نفرولوژی
اگر می خواهید به دکتری مراجعه کنید که فقط در کلیه ها تخصص دارد، باید به یک نفرولوژیست مراجعه کنید. نفرولوژی به عنوان یک فوق تخصص در نظر گرفته می شود. نفرولوژیست ها جراح نیستند و باید قادر به مدیریت شرایطی باشند که در سایر نقاط بدن اتفاق می افتد و باعث مشکلات کلیوی می شود یا به دلیل مشکلات کلیوی مانند فشار خون بالا رخ می دهد. از طرف دیگر متخصصان ارولوژی جراح هستند.
دکتر اورولوژی چه بیماری‌هایی را درمان می‌کند؟
گاهی برای مشکلات خفیف در سیستم ادراری می‌توان به پزشک عمومی مراجعه کرد. اما زمانی که علائم شدید است، باید به اورولوژیست مراجعه کنید. اورولوژیست در تشخیص و درمان بسیاری از بیماری‌های مربوط به سیستم ادراری و همچنین دستگاه تناسلی آقایان دانش و مهارت داشته و می‌توان در این موارد به این متخصص مراجعه کرد. در ادامه برخی از مهم‌ترین بیماری‌هایی که توسط دکتر متخصص اورولوژی درمان می‌شود، ذکر می‌کنیم.
سرطان کلیه‌ها
کلیه‌های وظیفه دفع مواد زائد و کنترل فشارخون را برعهده دارند. زمانی که رشد غیرطبیعی سلول‌ها در کلیه شروع می‌شود، یک توده یا تومور در کلیه شکل می‌گیرد. علت دقیق سرطان کلیه مشخص نیست. اما معمولا عواملی مانند سیگارکشیدن، چاقی، فشارخون بالا و سابقه خانوادگی باعث بروز این مشکل می‌شوند.
سنگ کلیه
اگر علائمی مانند درد در پهلو، خون در ادرار و حالت تهوع دارید، احتمال دارد دچار سنگ کلیه شده باشید. در بیشتر مواقع سنگ‌های کلیه در ابعادی اندازه نخود هستند. اما گاهی ممکن است اندازه آن کوچک‌تر یا بزرگ‌تر هم شود. برخی از سنگ‌های کلیه اندازه یک دانه شن و برخی دیگر اندازه یک توپ گلف هستند. سنگ‌های کوچک از دستگاه ادراری عبور می‌کنند. اما برای درمان سنگ‌های بزرگ نیاز به جراحی است.
عفونت کلیه
عفونت کلیه نوعی عفونت ادراری است که معمولا از مثانه شروع می‌شود و به یک یا هر دو کلیه می‌رسد. این نوع عفونت باید جدی گرفته شود و به‌موقع درمان شود. اگر درمان به‌درستی انجام نشود، ممکن است عفونت آسیب جدی به کلیه‌ها وارد کند. گاهی نیز باکتری‌های ایجادکننده عفونت می‌توانند وارد گردش خون شوند و خطر مرگ به همراه داشته باشند. درمان آن معمولا تجویز داروهای آنتی‌بیوتیک است.
بیماری غدد آدرنال
نارسایی غدد آدرنال یا بیماری آدیسون یک اختلال غیرمعمول است. زمانی که بدن به‌اندازه کافی هورمونی خاص را تولید نکند، این شرایط ایجاد می‌شود. در این بیماری اغلب غدد فوق‌کلیوی هورمون کورتیزول و آلدسترون بسیار کمی تولید می‌کنند. بیماری آدیسون ممکن است هر فردی با هر سنی را درگیر کند. علائمی مانند خستگی مفرط، کاهش وزن، تیره شدن پوست، فشار و قند خون پایین و دردهای عضلانی از علائم این بیماری هستند.
سرطان مثانه
سرطان مثانه انواع مختلفی دارد و در بیشتر مواقع از سلول‌های داخلی‌ترین پوشش مثانه شروع می‌شود. وجود خون در ادرار مهم‌ترین علامت سرطان است. اگر علاوه بر این نشانه هنگام ادرار درد دارید یا دچار مشکلات دیگری هنگام ادرار کردن هستید، باید به متخصص اورولوژی مراجعه کنید. برای درمان سرطان مثانه باتوجه‌به شدت و محل سرطان از روش‌های مختلفی مانند عمل جراحی، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا ترکیبی از این روش‌ها استفاده می‌شود.
عفونت ادراری
عفونت ادراری می‌تواند مربوط به هر بخش از سیستم ادراری شامل کلیه‌ها، مثانه، حالب‌ها و مجرای ادراری باشد. در بیشتر مواقع عفونت مربوط به بخش مثانه و مجرای ادراری می‌شود. این نوع عفونت در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شود. گاهی درد آن بسیار شدید و آزاردهنده شده و درصورتی‌که عفونت به کلیه‌ها برسد، مشکلات بزرگی را ایجاد می‌کند. برای درمان عفونت ادراری معمولا پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند.
بیماری دستگاه تناسلی آقایان
ایجاد انواع مشکلات در دستگاه تناسلی می‌تواند روی زندگی جنسی و سلامت کلی تأثیر داشته باشد. بیماری‌های مختلفی ممکن است این ناحیه را درگیر کند. پریاپیسم نوعی بیماری است که شخص دچار نعوظ مداوم و دردناک می‌شود.
بیماری پیرونی هم باعث ایجاد توده سفت در آلت تناسلی و انحنای آلت می‌شود. بیماری‌های دیگری مانند سرطان آلت تناسلی، سرطان پروستات و اختلال نعوظ از دیگر مشکلاتی هستند که می‌توان برای تشخیص و درمان آنها به دکتر متخصص اورولوژی مراجعه کرد.
سرطان آلت تناسلی
زمانی که رشد سلول‌ها داخل یا روی آلت مردانه به طور غیرمعمول زیاد شود، به آن سرطان آلت تناسلی می‌گویند. این نوع سرطان خیلی شایع نیست و جز سرطان‌هایی محسوب می‌شود که می‌توان آن را به‌خصوص در مراحل اولیه درمان کرد.
ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی، سن بالای ۶۰ سال و ایدز از عوامل اصلی ابتلا به سرطان آلت تناسلی هستند. شایع‌ترین نشانه این سرطان تغییرات در پوست آلت تناسلی است. از علائم دیگر آن می‌توان به تغییر در ضخامت و رنگ پوست، بثورات پوستی، توده روی آلت تناسلی، ترشحات بدبو و تورم اشاره کرد.
سرطان بیضه‌ها
رشد غیرطبیعی سلول‌ها در بیضه باعث بروز سرطان بیضه می‌شود. این افراد علائم و نشانه‌های مختلفی را تجربه می‌کنند. گاهی هم ممکن است سرطان هیچ نشانه‌ای نداشته باشد. معمولا علامت اصلی سرطان بیضه، بزرگ‌شدن یا ایجاد توده‌ای سخت در بیضه است. از علائم دیگر آن می‌توان به درد بیضه، ناراحتی بی‌حسی در بیضه، تجمع ناگهانی مایع در بیضه و درد مبهم در زیر شکم اشاره کرد.
سرطان پروستات
پروستات قسمتی از دستگاه تناسلی مردان است که ممکن است به دلایل مختلفی سلول‌های آن رشد کنند و تومور ایجاد کنند. آقایان می‌توانند با چکاپ منظم از بروز مشکلات شدید جلوگیری کنند. زیرا سرطان پروستات به‌کندی پیشرفت دارد. اگر سرطان پروستات به‌سرعت رشد کند، از روش‌هایی مانند براکی تراپی یا جراحی پروستاتکتومی استفاده می‌شود.
معمولا این بیماری در مردان بالای ۵۵ سال دیده می‌شود. علائمی مانند جریان ضعیف ادرار، ادرار دردناک، بی‌اختیاری مدفوع، انزال دردناک، اختلال نعوظ و وجود خون در منی می‌توانند از نشانه‌های سرطان باشند.
ناباروری
در آقایان ناباروری می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که با مراجعه به دکتر متخصص اورولوژی می‌توان علت را تشخیص داد و درمان کرد. گاهی آسیب به دستگاه تناسلی مردان یا اختلالات اسپرم می‌تواند باعث بروز این مشکل شود. از علل شایع ناباروری مردان می‌توان به واریکوسل اشاره کرد. واریکوسل سیاهرگی در کیسه زیر آلت تناسلی است که در صورت بزرگ‌شدن مشکلاتی را ایجاد می‌کند. در این شرایط ممکن است پزشک برای درمان ناباروری جراحی را پیشنهاد دهد.
بی‌اختیاری ادرار
بی‌اختیاری ادرار به معنای ازدست‌دادن کنترل مثانه است. این حالت می‌تواند برای بسیاری از افراد شرم‌آور باشد. بی‌اختیاری ادرار دلایل مختلفی دارد. معمولا این بیماری در افراد مسن، زنانی که به‌تازگی زایمان کرده‌اند و پس از یائسگی دیده می‌شود. گاهی عفونت‌های دستگاه ادراری، مشکلات مربوط به لگن و بزرگ‌شدن پروستات می‌توانند این مشکل را ایجاد کنند. دکتر متخصص اورولوژی باتوجه‌به علائم، می‌تواند علت این مشکل را تشخیص دهد و برای درمان آن اقدام کند.
