عوارض پی آر پی ممکن است با توجه به شرایط بیمار و کیفیت مراکز درمانی فعال در این زمینه متفاوت باشد. لذا تعیین عوارض مشخص با سطح گسترش یکسان برای همه افراد، کاری سخت و تقریبا غیر معقول است. اکثر کارشناسان پزشکی یا پزشکان و افرادی که از نزدیک با روش درمانی پی آر پی در ارتباط هستند معتقدند که عوارضی مثل کبودی، تورم یا قرمزی خفیف پوست می تواند در روش های درمانی که برای جوان سازی پوست یا جلوگیری از ریزش مو انجام می شود امری طبیعی باشد و فقط در افراد مختلف با شدت و ضعف ظاهر می شود.
پی آر پی (PRP) چیست؟
پی آر پی (PRP) درواقع همان پلاسمای غنی از پلاکت است که ساختار آن از پلاسما و پلاکت موجود در خون تشکیل شده است. به بیان دیگر، این محلول همان خونی است که نسبت به حالت عادی، از پلاکت بیشتری برخوردار است. به جهت درک بهتر این موضوع، لازم است به تعریف پلاسما بپردازیم. پلاسما به قسمت مایع خون اطلاق میشود که موجب گردش گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت خواهد شد.
این ماده به صورت عمده متشکل از آب و پروتئین تشکیل شده است. پلاکت نیز ماده‌ای است که در پلاسمای خون جریان می‌یابد و نام دیگر آن، ترومبوسیت است. پلاکت همچنین در لخته شدن خون و بهبود عملکرد رشد تأثیر بسزایی دارد. در واقع فاکتور رشد موجود در پلاکت موجب تولید مثل سلولی می‌شوند و از این جهت، میتوان مدعی شد بازسازی و بهبود بافت‌ها را به همراه خواهند داشت.
هنگامی که قرار است پی آر پی برای یک فرد انجام شود، عملیات خون گیری از شخص انجام میشود و خون گرفته شده در چند لوله آزمایشگاهی قرار خواهد گرفت. سپس پلاکت‌ها توسط دستگاه سانتریفیوژ، متمرکز و بعد فعال خواهند شد. در نهایت، محلولی به دست خواهد آمد که باید به بدن فرد تزریق شود. بعد از انجام تزریق محلول، فاکتورهای رشد موجود در پلاکت آزاد میشود و به افزایش تعداد و همچنین تحریک کردن سلول‌های ترمیمی کمک خواهند کرد.
روش انجام پی آر پی (PRP)
همانطور که ذکر شد، برای انجام پی آر پی، لازم است از خود فرد خون گیری انجام شود و سپس توسط دستگاه سانتریفیوژ، پلاسما از پلاکت کاملا غنی و اشباع خواهد شد. پس از این مرحله و به دست آمدن محلول نهایی، طبق دستور پزشک متخصص و یا بر اساس درخواست بیمار، محلول به قسمت مورد نظر که میتواند زیر چشم، زانوی صدمه دیده، مو، صورت، تاندون و یا هر قسمت دیگر باشد، توسط پزشک تزریق خواهد شد.
در انجام پی آر پی، امکان دارد پزشک از دستگاه میکرونیدلینگ به جای سرنگ استفاده کند. دستگاه میکرونیدلینگ در قالب یک غلتک است که در سطح آن سوزن‌های ریزی وجود دارد و محلول پی آر پی، به وسیله این سوزن‌ها وارد پوست خواهد شد. البته لازم به ذکر است که گاهی ممکن است پزشک، فیلر را نیز در کنار PRP تزریق کند تا در نهایت، نتیجه بهتری حاصل شود. انجام این روند تقریباً 45 دقیقه تا یک ساعت به طول می‌‌انجامد.
همچنین امکان دارد در موارد درمانی از سونوگرافی نیز استفاده شود. در چنین شرایطی پزشک به وسیله تصاویر سونوگرافی میتواند تزریق را به صورت دقیق‌تر انجام دهد. در واقع تزریق پی آر پی، موجب بیشتر شدن غلظت بیوپروتئین‌ها و یا هورمون‌های مخصوص در ناحیه مورد نظر میشود و پروسه بهبودی بسیار سریع‌تر اتفاق می‌افتد.
چرا پی آر پی یک روش درمانی ایمن و کم خطر است؟
در روش پی آر پی از پلاکت های بیمار برای فرآوری پلاسمای غنی شده از پلاکت استفاده می شود به همین دلیل این روش معمولاً باعث ایجاد واکنش خطرناکی در بدن نمی شود. اما به دلیل آنکه در این روش درمانی از تزریق استفاده می شود ممکن است باعث ایجاد احساس ناخوشایند و نا مطلوبی در بیمار شود. روش درمانی پی آر پی مثل همه روش های درمانی عوارض و مشکلات خاص خود را دارد اما عوارض و مشکلات پی آر پی در مقایسه با روش های دیگر بسیار کم و سطحی است به شکلی که افراد تحت درمان می توانند بلافاصله بعد از انجام فرآیند تزریق پلاسمای غنی شده فعالیت های عادی و روزانه خود را برای انجام از سر گیرند.
پی آر پی یک روش درمانی ایمن و کم خطر است که مواد اولیه آن از بدن خود فرد بیمار یا متقاضی گرفته شده و پس از فرآوری، پلاسمای غنی شده خون به مناطق آسیب دیده تزریق می شود. تزریق بی آر جی یک روش درمانی تقریبا سرپایی و بدون خط است که بستری شدن و دوران نقاهت ندارد.
بیشتر بخوانید: پیگمانتاسیون چیست؟ راه های درمان پیگمانتاسیون چیست؟
عوارض پی آر پی چیست؟
همان طور که گفته شد از جمله عوارض شایع روش درمانی پی آر پی می توان به مواردی مثل ایجاد کبودی، تورم یا قرمزی خفیف محل تزریق اشاره کرد که بعد از گذشت دو تا سه روز از تزریق به شکل های خود به خود و به مرور برطرف می شود. همچنین بروز عفونت در پی آر پی بسیار نادر بوده و بیشتر ممکن است در مواردی ایجاد شود که این روش به وسیله افراد غیر ماهر و بی تجربه انجام می شود.
از عوارض شایع پی آر پی می توان به مواردی مثل احساس گرما، سفتی و خارش پوست در محل تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت اشاره کرد که بعد از ۱۲ تا ۴۸ ساعت خودبخود و به مرور برطرف می شود. از دیگر عوارض جانبی پی آر پی که ممکن است در اثر عدم مهارت در تزریق این محلول برای فرد متقاضی به وجود آید می توان به مورد مثل وارد شدن آسیب به رگ‌های خونی در پوست محل تزریق، ایجاد آسیب های عصبی یا بروز عفونت در محل تزریق و کلسیفیکیشن یا ایجاد بافت اسکار و چسبیده شدن پوست به هم در محل تزریق اشاره کرد.
در مواردی هم ممکن است تزریق پی آر پی، عوارض جانبی مثل بی حسی موضعی، درد عضلانی، گیجی و مشکلات کنترل ادرار را برای بیمار در پی داشته باشد که موقتی هستند و در یک فاصله زمانی کوتاه به مرور برطرف می شوند.
مراقبت هایی که بعد از پی آر پی باید به آن توجه کرد تا از عوارض پی آر پی جلوگیری کرد:
میتوان گفت که مراقبت های شدیدی وجود ندارد و تقریبا همیشه امکان این وجود دارد که پس از پی آر پی فرد به فعالیتهای روزمره خود باز گردد اما بهتر است به موارد زیر توجه شود.
- همانطور که پیشتر اشاره شد در صورتی که قرمزی، خارش یا درد حس کردید جای نگرانی وجود ندارد و پس از حداکثر چند روز این مشکلات برطرف میشود اما امکان استفاده از قرصهای مسکن نیز وجود دارد و میتوان از ژلوفن، استامینوفن و… استفاده کرد.
- در صورتی که این درد و خارش و قرمزی شدیدتر شد که نشان از عفونت بدهد با پزشک خود تماس بگیرید تا با یک آنتی بیوتیک ساده جلوی عفونت گرفته شود.
- بهتر است که در محیط تزریق از یخ استفاده نکنید چرا که با اثرات ضد التهابی میتواند مانع از پروسه درمان شود.
- بهتر است که تا چند روز از داروهای رقیق کننده خون استفاده نکنید البته منعی برای استفاده از این قرص‌ها نیز وجود ندارد و در این شرایط ممکن است کبودیها با مقداری تاخیر بهبود یابند.
- بهتر است تا 48 ساعت از ورزش سنگین خودداری کنید و حتما از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید یا گرمایی بیش از حد مثل سونا بخار یا حوزچه آب گرم دوری کنید.
- بهتر است که تا چند ساعت ابتدایی موهای خود را شست و شو با شامپو شست و شو ندهید و در صورت نیاز به استحمام صرفا با آب خالی موهای خود را بشویید و تا چند روز اول از شامپویی که با ph متعادل استفاده کنید.
- سیگار میتواند از عواملی باشد که باعث تاخیر در بهبودی موها میشود پس توصیه میشود تا چند روز سیگار و الکل و حتی کافئین نیز کمتر مصرف کنید.
- بهتر است که تا چند روز از ماینوکسیدیل و یا هر ماده دیگر (به جز توصیه‌های پزشک) استفاده نکنید و سایر دستکاریها مو مثل رنگ کردن مو یا صاف کردن موها را تا یک هفته به تاخیر بیاندازید.
- به عنوان آخرین توصیه بهتر است که مصرف مایعات را در هفته ابتدایی بیشتر کنید.
آیا پی آر پی سرطان زا است؟
درمان پی آر پی تنها با استفاده از پلاکتی است که از خون خود فرد گرفته میشود. این ماده زردرنگ سرشار از فاکتورهای رشد است که میتواند به بهبود ریزش مو، بافت پوست و سایر آسیب‌های پوستی کمک کند. بنابراین هیچ دلیلی وجود ندارد که این ماده که به‌طور طبیعی در خون انسان وجود دارد، باعث سرطان شود. از طرفی هیچ مطالعه‌ای به ارتباط بین پی آر پی با سرطان پوست یا تومور اشاره نکرده و هیچ حرفی از وجود سرطان در میان عوارض پی آر پی زده نشده است.
