بیماری بورسیت التهاب یا تحریک کیسه بورس است. شما این کیسه ها را در سراسر بدن خود دارید. آنها پر از مایع هستند که مالش و اصطکاک بین بافت هایی مانند استخوان ها، ماهیچه ها، تاندون ها و پوست را آسان می کند. بورسیت در اطراف مفاصل اصلی مانند شانه، آرنج، لگن یا زانو شایع است.
بیماری بورسیت چیست؟
بیماری بورسیت التهاب یکی از بورس های مفصلی است که کیسه های پر از مایع هستند و به کاهش اصطکاک بین استخوان ها و بافت های نرم کمک میکنند. این بیماری به دلیل حرکات تکراری، فشار زیاد یا آسیب به مفصل ایجاد میشود و باعث درد، تورم و التهاب در نواحی مانند شانه، آرنج، زانو یا لگن میشود. بورسیت در اثر آسیب های ورزشی، عفونت یا شرایطی مانند آرتروز نیز رخ میدهد. بورسیت در بزرگسالان به ویژه پس از 40 سالگی شایع است. اغلب در اثر فشار مکرر به یک ناحیه یا استفاده بیش از حد از مفصل ایجاد می شود. فعالیت های پرخطر عبارتند از باغبانی، چنگ زدن، نجاری، بیل زدن، نقاشی، شستشو، تنیس، گلف، اسکی و پرتاب.
انواع بورسیت
بدن انسان بیش از ۱۵۰ بورس دارد که ممکن است بهخاطر فشار زیادی که به آنها وارد شده یا استفاده زیاد دچار التهاب شوند. به همین دلیل بورسیت انواع مختلفی دارد که چهار شکل رایج آن عبارتند از:
- بورسیت تروکانتریک که بورسهای باسن را درگیر میکند.
- بورسیت پیش کشکک مزمن یا حاد که اطراف کاسه زانو دیده میشود.
- بورسیت Olecranon در اطراف آرنج ظاهر میشود.
- بورسیت رتروکلکانئال که التهاب حاد یا مزمن پاشنه پا است.
اگر بخواهیم این بیماری را براساس عامل التهاب دستهبندی کنیم آنگاه انواع بورسیت عبارتند از:
- بورسیت عفونی یا سپتیک
- بورسیت غیرعفونی یا آسپتیک
بورسیت شانه چیست؟
به التهاب، ورم و قرمز شدن قسمت بالایی استخوان بازو و سر استخوان شانه، سندروم گیر افتادگی شانه یا بورسیت شانه میگویند. معمولا بورسیت شانه بهخاطر آسیب دیدگی، جراحت یا فعالیت زیاد شانه بهوجود میآید هرچند التهاب مفاصل، تیروئید، دیابت، نقرس و ورم تاندون هم میتوانند عامل بروز بورسیت شانه باشند. در برخی افراد بهخاطر فرم استخوانشان، فضای زیادی برای بورس و تاندونها نیست، درنتیجه اگر بورس و تاندون کمی ضخیم شوند علائم این سندروم پدیدار خواهند شد. گاهی علت درد شانه میتواند این بیماری باشد.
بورسیت لگن
بورسیت لگن باعث التهاب و درد در این ناحیه و بورسیت تروکانتریک میشود. جراحت، نشستن یا ایستادن نامناسب، آرتریت یا هر بیماری که روی استخوانها تاثیر بگذارد و دراز کشیدن طولانی مدت روی باسن از جمله علل ایجاد بورسیت و علت درد لگن هستند.
بورسیت پا
دویدن و پریدن یا انجام فعالیتهای مداوم باعث التهاب بورسها در پاشنه پا میشود. انجام فعالیت ورزشی سنگین بدون گرم کردن یا پوشیدن کفشهایی که در قسمت پشت پاشنه تنگ هستند منجر به این بیماری میشوند. اگر میخواهید بدانید پا درد نشانه چیست، باید به متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا احتمال بورسیت پا بررسی شود.
بورسیت زانو چیست؟
فعالیتهای ورزشی، خم کردن زانو به شکل مستمر، عفونت، خونریزی بورسها، پارگی یا آسیب دیدگی پیش کشکک یا کاسه زانو یا نشستن روی زانو برای مدت طولانی همگی از علل ایجاد بورسیت و علت درد زانو هستند.
بورسیت ران
التهاب بورس بزرگ روی برجستگی استخوانی بالای استخوان ران باعث ایجاد بورسیت ران میشود و بهتدریج با پیشرفت بیماری، درد به قسمت بیرونی ران، باسن، کمر و زانو هم میرسد و درد کشاله ران ایجاد میشود.
بورسیت آرنج چیست؟
ضربه محکم به پشت آرنج یا قرار دادن آرنج روی سطح سخت باعث ایجاد بورسیت آرنج میشود. عفونت یا نقرس هم میتواند علت این بیماری باشد.
بیماری بورسیت چه علائمی دارد؟
درد، شایعترین علامت بورسیت است و ممکن است بهتدریج ظاهر شود یا بهصورت ناگهانی و شدید بروز کند. این درد، بهویژه در صورت وجود رسوبات کلسیم در ناحیه مبتلا، میتواند شدت بیشتری داشته باشد و معمولا هنگام کشش مفصل احساس میشود. بورسیت همچنین ممکن است باعث کاهش دامنه حرکتی شود، حتی در شرایطی که درد وجود ندارد.
علائم بورسیت با توجه به ناحیه آسیب دیده در جدول زیر قابل مشاهده است:
ناحیه | علائم |
شانه | درد هنگام بالا بردن بازوها بالای سر |
تشدید ناراحتی در شب | |
کاهش دامنه حرکتی | |
آرنج | افزایش درد هنگام خم کردن آرنج |
عفونت در این بورس شایع است | |
لگن | درد هنگام راه رفتن |
حساسیت در ناحیه کشاله ران | |
درد در ناحیه جلویی و میانی ران تا زانو که با کشش یا چرخش لگن بیشتر میشود | |
زانو | تورم در جلوی کشکک زانو |
درد هنگام خم کردن زانو | |
تشدید درد در شب |
چگونه از بورسیت پیشگیری می کنید؟
شما همیشه نمی توانید از بورسیت پیشگیری کنید، اما برخی اقدامات می تواند خطر ابتلا را کاهش دهد.
- زمانی که مفصل را روی یک سطح سخت قرار میدهید، مانند زانو زدن یا نشستن، از کوسن یا پد استفاده کنید.
- اگر ورزش می کنید، همه چیز را با هم مخلوط کنید تا همیشه حرکات یکسانی انجام ندهید. قبل از ورزش خود را گرم کنید، حرکات کششی انجام دهید و همیشه از فرم مناسب استفاده کنید.
- زمانی که یک ورزش جدید را امتحان می کنید، به آهستگی شروع کنید. با افزایش قدرت، می توانید از نیروی بیشتری استفاده کنید.
- برای مدت طولانی بی حرکت ننشینید.
- زمانی که حرکات مشابه را بارها و بارها انجام می دهید، اغلب اوقات استراحت کنید.
- در تمام طول روز در وضعیت بدنی صحیح قراربگیرید.
- بورسیت هیپ ممکن است به دلیل بلندتر بودن یک پا از پای دیگر باشد. پوشیدن کفش ارتز می تواند کمک کننده باشد.
- تناسب اندام را رعایت کنید.
- اگر احساس درد کردید، فعالیت را متوقف کنید.
چه مدت زمان طول میکشد تا بیماری بورسیت درمان شود؟
مدت زمان درمان بورسیت بسته به شدت بیماری و نوع آن متفاوت است. در بورسیت حاد، اگر درمان به موقع انجام شود و علت التهاب از بین برود، ظرف چند روز تا چند هفته بهبود مییابد. اما بورسیت مزمن مدت بیشتری طول میکشد و گاهی اوقات نیاز به درمانهای پیشرفته تر مانند تزریق استروئید یا حتی جراحی پیدا کند. در این موارد، درمان چندین ماه طول میکشد تا علائم کاملاً برطرف شوند و بهبودی حاصل گردد. در هر صورت، پیگیری مداوم با پزشک برای کنترل وضعیت و جلوگیری از بازگشت بورسیت ضروری است.
بورسیت چگونه درمان می شود؟
- استراحت و تغییر فعالیتها: یکی از اولین و مهم ترین روشها برای درمان بورسیت، کاهش فشار و استراحت دادن به ناحیه آسیب دیده است. اجتناب از فعالیت هایی که باعث تشدید درد میشوند، به روند بهبودی کمک میکند.
- یخ و کمپرس سرد: استفاده از یخ بر روی ناحیه آسیب دیده تورم و التهاب را کاهش میدهد.
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی : داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن به کاهش درد و التهاب کمک میکنند. این داروها برای درمان بورسیت حاد مفید هستند.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی شامل تمرینات تقویتی و کششی برای بهبود حرکت مفصل و کاهش فشار به بورس ها میباشد. این روش به ویژه برای بورسیت مزمن مفید است.
- تزریق استروئید: در صورتی که درد شدید باشد یا درمان های اولیه موثر واقع نشود، پزشک تزریق استروئید را پیشنهاد میدهد. این داروها التهاب را به سرعت کاهش داده و به تسکین درد کمک میکنند.
- جراحی: در موارد نادر که بورسیت مزمن باشد و دیگر روش ها مؤثر نباشند، نیاز به جراحی برای برداشتن بورس ملتهب یا درمان علت زمینه ای وجود دارد.
- کمپرس گرم: برای برخی از انواع بورسیت، کمپرس گرم به تسکین درد و افزایش جریان خون در ناحیه کمک میکند. این روش بیشتر در بورسیت های مزمن مورد استفاده قرار میگیرد.
- پلاسمای غنی از پلاکت (PRP): پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) به عنوان یک روش درمانی نوین به سرعت در حال جلب توجه پزشکان و بیماران است. در این فرآیند، ابتدا خون بیمار گرفته میشود و با استفاده از سانتریفیوژ، پلاکتها از سایر اجزای خون جدا میشوند. این پلاکتها به خاطر دارا بودن فاکتورهای رشد و پروتئینهای خاص، نقش کلیدی در ترمیم بافتهای آسیبدیده ایفا میکنند. PRP به ویژه در درمان آسیبهای ورزشی و بیماریهای مفصلی، از جمله بورسیت، به عنوان یک گزینه مؤثر شناخته میشود و به کاهش التهاب و تسریع فرآیند بهبودی کمک میکند.
اگر بعد از یک هفته احساس بهبودی نکردید به پزشک مراجعه کنید. آنها ممکن است داروهایی مانند استروئیدها را به شما بدهند که به سرعت برای کاهش التهاب و درد عمل می کنند. پزشک شما ممکن است برای شما قرص یا آمپول های ضد درد تجویز کند. فیزیوتراپی می تواند به تقویت عضلات کمک کند و دامنه حرکتی مفصل را بیشتر کند. اگر بورسیت عفونی دارید، ممکن است پزشک از یک سوزن برای خارج کردن مایعات استفاده کند. احتمالاً به آنتی بیوتیک نیاز خواهید داشت. معمولا از درمان جراحی زمانی که درمان های دیگر کمک کننده نباشد استفاده می کنند.