روش های درمان آرتروز زانو : مفصل زانو، یکی از مهم ترین مفاصل بدن انسان است که بیشترین احتمال آسیب دیدگی را هم دارد. زانوهای انسان از پرکارترین اعضای بدنش هستند و به همین دلیل است که تجربه زانودرد برای انسان می تواند واقعا آزاردهنده و ناخوشایند باشد. ما به دلایل مختلفی زانودرد را تجربه می کنیم که یکی از آن عوامل، آرتروز زانو است. این روزها با پیشرفت علم پزشکی، برای هر مساله ای درمان خاصی وجود دارد و می توان آرتروز زانو را نیز درمان کرد. در نتیجه اگر درگیر آرتروز زانو هستید و دوست دارید سریعتر سلامتی کامل خود را به دست بیاورید، در این نوشته با سل تک بیوژن همراه باشید تا همه نکات مهم درباره آرتروز زانو را بخوانید و با روشهای درمان موثر آرتروز زانو نیز آشنا شوید. قبل از هرچیزی بهتر است ببینیم اصلا آرتروز زانو چیست؟
آرتروز زانو چیست؟
این روزها آرتروز زانو یکی از رایجترین بیماریهای آرتریت است که احتمال وقوع آن با بالا رفتن سن افراد، افزایش مییابد. معمولا علت و علائم آرتروز زانو بیشتر در خانمها دیده میشود و با درد مفاصل همراه است.
در بیماری آرتروز بافت غضروفی بین مفاصل فرسایش می یابد. با فرسایش و تحلیل رفتن بافت غضروفی، استخوانها به یکدیگر نزدیک شده و سایش پیدا میکنند. علاوه بر این مفصل خاصیت جذب فشار را نیز تا حدود زیادی از دست میدهد. ساییدگی استخوانها به زانودرد، ورم مفصل، خشکی و بی حرکتی و کاهش توانایی حرکتی مفصل و گاهی تشکیل زائدههای استخوانی و تغییر شکل مفصل منجر میشود. اکثر موارد شکل زانو پرانتزی میشود.
علل ایجاد آرتروز زانو
آرتروز زانو رایجترین نوع بیماری آرتروز است که حتی جوانان را نیز ممکن است درگیر کند. در نتیجه این موضوع پیر و جوان نمی شناسد؛ اما آمار ابتلای افراد مسن به این مشکل بیشتر از افراد کم سن و سال است. تحقیقهای پزشکی نشان داده است که احتمال بروز این بیماری در افراد بالای 45 سال افزایش مییابد و همچنین احتمال ابتلای آن در خانمها بیشتر از آقایان است.
از علل بروز ایجاد بیماری آرتروز زانو در افراد مختلف میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش سن که شایعترین علت بروز آرتروز است.
- افزایش وزن که باعث افزایش فشار روی مفاصل و به خصوص مفاصل زانو میشود.
- وراثت
- جنسیت
- آسیبهای ناشی از فشار مکرر روی زانو مانند داشتن برخی شغلهای خاص که نیاز به انجام فعالیتهای سنگین دارند و باعث فشار روی زانو میشوند.
- ورزش بیش از حد و انجام ورزشهایی مانند فوتبال یا تنیس به صورت منظم
- سایر بیماریها مانند روماتیسم مفصلی و برخی اختلالات متابولیکی مانند افزایش غیرطبیعی آهن یا تولید بیش از اندازه هورمون رشد
علائم آرتروز زانو
آنچه در بیماران آرتروز مورد اقرار قرار می گیرد آن است که تمامی آنها زانو درد خود را به صورت دردی عمقی در عمق زانو توصیف میکنند.
این در حالی است که درد با کارکردن مفصل مثلا راه رفتن تشدید می شود و با استراحت کاهش می یابد. نکته اینجاست که با پیشرفت ارتروز ممکن است درد دائمی شود.
از ویژگیهای بارز این بیماری سفتی و خشکی و زانو درد صبحگاهی در هنگام بیدار شدن از خواب یا بعد از مدتی دوره بیفعالیتی و بیتحرکی می باشد.
گرچه معمولا پس از تقریبا ۳۰ دقیقه خشکی و کمی دردتسکین پیدا میکند. در این بیماری، بیمار اغلب برای حرکت مفاصل خود گاهی خم کردن و گاهی راست کردن با مشکل مواجه می شود. همچنین فرد قادر نیست به دلیل زانو درد و خشکی زانو آنرا را خم و راست کند.
انواع راه های درمان آرتروز زانو
آرتروز زانو درمان قطعی ندارد اما با روشها موثر بسیاری می توان کاملا آن را کنترل و علائم آرتروز زانو را برطرف کرد. برخی از راه های درمان آرتروز زانو عبارتند از:
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی از راههای درمان آرتروز زانو میباشد. فیزیوتراپی نقش مهمی در درمان غیر جراحی ساییدگی زانو دارد. هدف اصلی فیزیوتراپی آموزش دادن به بیمار در نحوه کنترل کردن علائم آرتروز زانو و بالا بردن سلامت زانوهایش میباشد.
بیمار در طی درمانهای فیزیوتراپی میآموزد که با ورزش زانو درد چگونه درد زانوی خود را با تکنیکهایی مانند استراحت، گرما درمانی، حرکات اصلاحی و … تسکین دهد. فیزیوتراپیست به بیمار خود میآموزد که چگونه از مفصل زانوی خود مراقبت کند. کارها و فعالیتهای روزانه خود را به نحوی تغییر دهد و اصلاح کند تا فشار کمتری به زانوی خود بیاورد.
برای افزایش دامنه حرکتی مفصل زانو، ورزش، تمرینات و حرکات اصلاحی مخصوص انجام میشود. تمرینات ویژهای برای زانو و لگن به بیمار آموزش داده میشود تا به ثبات زانو و تقویت عضلات برای جذب و کنترل ضربه و فشارهای وارد شده به مفصل زانو کمک کند. در میان افراد مبتلا به آرتروز زانو کسانی که با ورزش عضلات قویتری دارند، کمتر به علائم ناشی از آرتروز دچار می شوند.
دارو درمانی و غضروف سازها
داروهای زیادی برای درمان ارتروز زانو وجود دارند، از آن جایی که افراد واکنشهای متفاوتی به انواع دارو نشان میدهند، پزشک به طور مداوم با بیمار خود در تعامل خواهد بود تا بتواند نوع دارو و دوز ایمن و موثر را برای درمان آرتروز زانوی بیمار خود تشخیص دهد و تجویز کند.
انواع این داروهای آرتروز زانو به شرح زیر میباشد:
- داروی مسکن غیر مخدر و داروهای ضد التهاب
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
- کورتیکواستروئیدها (کورتیزون)
- داروهای تقویت مفاصل
تزریق ژل به زانو
مایع مفصلی درون زانو دارای مادهای به نام هیالورونیک اسید میباشد که باعث ایجاد چسبندگی و غلیظ شدن مایع مفصلی و بالا رفتن خاصیت ارتجاعی و جذب فشار در مفصل میشود.
در افراد مبتلا به آرتروز زانو تولید ماده هیالورونیک اسید کاهش مییابد و غلظت این ماده در مفصل زانو کمتر از میزان عادی است، که باعث میشود مایع مفصلی کمتر حالت ژلهای خود را داشته باشد و کمتر اصطحکاک مفصل را کاهش داده و ضربه و فشار وارد شده به مفصل را کنترل کند.
در روش تزریق ژل به زانو در طی سه هفته، سه بار مادهای حاوی اسید هیالورونیک به مفصل زانو تزریق میشود تا اصطحکاک و سایش مفصلی را کاهش دهد و به خاصیت جذب شوک و ضربه در مفصل زانو کمک کند.
تزریق ژل به زانو برای مدت حداقل ۶ تا ۹ ماه علائم ناشی از آرتروز زانو را از بین میبرد. در صورتی که علائم آرتروز زانو دوباره عود کنند میتوان تزریق را دوباره تکرار کرد. درصد موفقیت این درمان حتی در موارد بسیار شدید آرتروز زانو بسیار بالا است.
PRP روشی موثر در درمان آرتروز زانو
آرتروز زانو یکی از مشکلات رایج در بین افراد میانسال و سالمندان است که باعث درد، سفتی و محدودیت حرکت مفاصل زانو میشود. این بیماری معمولا به دلیل سایش و فرسایش طولانی مدت مفاصل زانو ایجاد میشود و میتواند تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد. در صورت عدم مدیریت مناسب و درمان مناسب، ممکن است نیاز به جراحی زانو باشد.
اما با پیشرفتهای جدید در حوزه پزشکی، PRP به عنوان یک روش درمانی جدید و موثر برای آرتروز زانو معرفی شده است. PRP یک فرآیند درمانی است که از خون بیمار استفاده میکند تا ترکیبات مفید موجود در خون را به محل آسیب دیده انتقال دهد. این فرآیند شامل جدا سازی پلاسمای خون از سلولهای خونی معمولی، تقویت پلاسما با پلاکتهای خونی و سپس تزریق آن به محل آسیب دیده مفصل زانو است.
مزایای استفاده از PRP در درمان آرتروز زانو شامل کاهش درد، بهبود حرکت و عملکرد مفصل، تحریک فرآیند ترمیم و بازسازی بافتهای آسیب دیده و کاهش نیاز به درمانهای دارویی مزمن میباشد. علاوه بیماریهایی مانند آرتروز زانو، PRP همچنین به درمان مشکلات مفصلی دیگر مانند آرتروز ران و آرتروز پشتی مفصل کمک میکند. بنابراین، PRP به عنوان یک روش درمانی قابل توجه و موثر برای آرتروز زانو و دیگر مشکلات مفصلی شناخته شده و مورد توجه قرار گرفته است.
زانو بند طبی مخصوص برای ارتروز زانو
زانو بندهایی مخصوصی برای کاهش بار وارد شده به زانو وجود دارند که برای افراد مبتلا به ساییدگی مفصل زانو طراحی شدهاند. معمولا در آرتروز زانو، یک طرف از غضروف زانو بیشتر تحلیل میرود و فرسایش مییابد که باعث میشود زاویه بین استخوان ران و ساق پا غیرطبیعی شود و این دو استخوان در یک سمت (همان سمتی که غضروف آسیب بیشتری دیده است) سایش بیشتری روی هم داشته باشند.
زانو بند مخصوص از طریق تغییر زاویه بین استخوان ساق و ران پا، فشار وارد شده به مفصل زانو را کاهش میدهد و باعث کاهش درد و افزایش دامنه حرکتی مفصل زانو میشود.
تصاویر اشعه ایکس از زانو به خوبی فاصله بین استخوان ران و ساق پا در نواحی مختلف مفصل را نشان میدهد. پزشک شما با استفاده از این تصاویر میتواند مشخص کند که استفاده از بریس مخصوص برای شما میتواند مفید باشد یا نه و با توجه به وضعیت شما و محل آسیبدیدگی غضروف، زانوبند مخصوص را با توجه به شرایط مفصل زانوی شما تجویز کند.