سندرم تونل کارپال چیست؟

سندرم تونل کارپال (Carpal tunnel syndrome یا به اختصار CTS) گیر افتادگی و فشرده شدن عصب در داخل تونل کارپ می باشد. این سندروم همچنین به سندروم تایپیست ها معروف است. این عصب حس انگشت شست، انگشت اشاره، وسط و بخشی از انگشت حلقه را فراهم می کند. همچنین حرکت عضلاتی که به انگشت شست می روند را نیز امکان پذیر می کند. سندروم تونل کارپال می تواند در هر دو دست اتفاق بیوفتد.

ورم یا التهاب در محل مچ دست باعث فشردگی این عصب می شود و تونل کارپال را ایجاد می کند. این فشردگی می تواند منجر به حس گز گز، ضعف و بی حسی در سمت انگشت شست بشود.

این سندروم، سندرومی نسبتا شایع است و خانم ها را ۲ برابر بیشتر از آقایان درگیر می کند. بیشتر افراد درگیر میانگین سنی ۵۴ سال را دارند.

تونل کارپ یک ساختار محکم استخوانی فیبری است که از استخوان های مچ و لیگامان (رباط) عرضی ساخته شده است. این ساختار همانطور که از اسمش پیداست مانند تونلی می ماند که اجزایی از درون آن عبور می کنند و از ساعد وارد دست می شوند.

برای بررسی بیشتر با سل تک بیوژن همراه باشید.

سندروم تونل کارپال چیست؟

سندرم تونل کارپال (CTS) یک نوروپاتی ناشی از گیر افتادن عصب است که در اثر فشردگی عصب مدیان در حین عبور از طریق تونل کارپ مچ ایجاد می شود. CTS شایع ترین نوروپاتی گیر افتادگی عصبی است که ۹۰ درصد از نوروپاتی ها را تشکیل می دهد. علائم اولیه سندرم تونل کارپال شامل درد، بی حسی و پارستزی است. این علائم معمولاً با کمی تغییر در انگشت شست، انگشت اشاره، انگشت میانی و نیمه رادیال (سمت شست) انگشت چهارم ظاهر می شوند. درد همچنین می تواند به بازوی آسیب دیده تابش کند. با پیشرفت بیشتر، ضعف دست، کاهش هماهنگی حرکتی ظریف، کلافگی و آتروفی تنار ممکن است رخ دهد.

در شروع اولیه بیماری، علائم اغلب در شب هنگام دراز کشیدن ظاهر می شود و در طول روز تسکین می یابد. با پیشرفت بیشتر بیماری، علائم در طول روز نیز وجود خواهد داشت، به‌ویژه در فعالیت‌های تکراری خاص، مانند هنگام کشیدن نقاشی، تایپ کردن، یا بازی‌های ویدیویی.

در بیماری پیشرفته تر، علائم می تواند ثابت باشد. مشاغل معمولی بیماران مبتلا به سندرم تونل کارپال شامل کسانی است که برای مدت طولانی از رایانه استفاده می کنند، کسانی که از تجهیزاتی استفاده می کنند که دارای ارتعاش هستند مانند کارگران ساختمانی، و هر شغل دیگری که نیاز به حرکت مکرر و تکراری دارد.

علل سندروم تونل کارپال

بیشتر موارد سندروم تونل کارپال به دلیل ترکیبی از عوامل به وجود می آیند. مطالعات نشان میدهد که زنان و افراد مسن احتمال بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند.

• وراثت: وراثت احتمالا عامل مهمی می باشد. تونل کارپال ممکن است در برخی افراد کوچک تر بوده یا تفاوت های آناتومیک که فضای عصب را تغییر می دهد وجود داشته باشد که این اختلالات می توانند به طور ارثی در خانواده فرد وجود داشته باشند.
• استفاده مکرر از دست: تکرار مکرر حرکت یکسان دست و مچ، یا فعالیت های طولانی مدت ممکن است تاندون ها را ملتهب کرده و باعث تورم و ایجاد فشار روی عصب شود.
• موقعیت دست و مچ: انجام فعالیت هایی که شامل خم کردن شدید یا صاف کردن شدید دست و مچ برای طولانی مدت می شود، میتواند فشار را روی عصب زیاد کند.
• بارداری: تغییرات هورمونی در حین بارداری می تواند موجب تورم شود.
• بیماری های دیگر: دیابت، آرتریت روماتوئید و اختلالات غده تیروئید بیماری هایی هستند که می توانند با سندروم تونل کارپال همراهی داشته باشند.

علل سندروم تونل کارپال به‌طور کلی به عواملی مربوط می‌شود که باعث افزایش فشار داخل تونل کارپال و فشردگی عصب میانی در ناحیه مچ دست می‌شوند. این عوامل می‌توانند به دو دسته داخلی (پاتولوژیک) و خارجی (فشارهای مکانیکی و فعالیتی) تقسیم شوند. از مهم‌ترین علل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بی حسی، مور مور شدن، احساس سوزش و درد در درجه اول در شست، انگشت اشاره و انگشت حلقه.
• احساس گاه گاه وارد شدن شوک که به شست و انگشت اشاره و انگشت حلقه کشیده می شود.
• درد یا مور مور شدن که ممکن است تا ساعد و به سمت شانه کشیده شود.
• ضعف و حرکت نامناسب دست که انجام حرکات درست، مثل باز و بست کردن دکمه های لباس را مشکل می کند.
• افتادن اجسام از دست به علت ضعف، بی حسی یا از دست دادن حس موقعیت (اینکه بدانید دست شما در کجا قرار دارد)

در بیشتر موارد، علائم سندروم تونل کارپال به تدریج و بدون هیچ آسیب جدی آغاز می شود. بسیاری از بیماران در اوایل حس می کنند علائمشان می آید و می رود. با این حال، با بدتر شدن شرایط، علائم ممکن است با تناوب بیشتری رخ داده و برای طول مدت زمان بیشتری پایدار شوند.

علائم شبانه بسیار شایع هستند. به این علت که بسیاری از افراد ممکن است با دستان به حالت خمیده بخوابند، ممکن است هنگام بیدار شدن علائم تشدید شود. در طی روز، علائم غالبا هنگام نگه داشتن بلند مدت اجسام با مچ خمیده به جلو یا عقب مثل زمان استفاده از تلفن، رانندگی یا خواندن کتاب رخ می دهند.

بسیاری از بیماران حس می کنند تکان دادن یا حرکت دادن دست علائمشان را کاهش می دهد.

با توجه به نیاز غلظت بسیار بالای پلاکت در PRP مورد نیاز برای درمان مشکلات ارتوپدیک و همچنین کاهش میزان بهای تمام شده کیت  Alpha-Ertho-PRP به منظور به حداکثر رساندن اثربخشی درمان توسعه یافت.

راه های پیشگیری از سندروم تونل کارپال

• ملایم تر کار کنید، در طول روز حواستان به دست هایتان باشد و سعی کنید تا جایی که امکان دارد حرکات را با کمترین نیرو و ملایم تر انجام دهید.
• بین کار به خودتان استراحت بدهید هر یک ساعت، ده دقیقه تا یک ربع به خودتان استراحت بدهید و دستتان را خم و راست کنید و حتی کشش بدهید.
• دستتان را مشت کنید، و بعد انگشتانتان را روی دستتان بلغزانید تا جایی که مشتتان کاملا باز شود و یا دستتان را مشت کنید، و بعد مشتتان را باز کنید طوری که انگشتانتان در حالت کشیده قرار بگیرند و از هم فاصله بگیرند.

روش های تشخیص تونل کارپال

تشخیص سندرم تونل کارپال به منظور تایید وجود فشار بر عصب مدیان و تعیین شدت آن انجام می‌شود. این فرآیند شامل بررسی‌های بالینی، معاینات فیزیکی و استفاده از تست‌های تشخیصی خاص است. روش‌های تشخیص سندرم CTS شامل:

1. بررسی سوابق پزشکی و علائم بیمار

پزشک در ابتدا با بررسی سوابق پزشکی بیمار، فرآیند تشخیص را آغاز می‌کند. در این مرحله، سوالاتی درباره علائم، مدت زمان شروع علائم، شدت و نوع درد، بی‌حسی، گزگز و عواملی که ممکن است علائم را تشدید کنند از بیمار پرسیده می‌شود. پزشک همچنین ممکن است درباره شغل، فعالیت‌های روزانه و ابتلا به هرگونه بیماری قبلی و یا آسیب سوالاتی را مطرح کند تا عواملی که ممکن است منجر به بروز این سندرم شده باشند را به طور کامل شناسایی نماید.

2. معاینه فیزیکی

پزشک در مرحله بعد، دست و مچ بیمار را معاینه می‌کند. این معاینه شامل بررسی قدرت عضلات، حساسیت به لمس و ارزیابی واکنش‌های حسی است. پزشک ممکن است فشار ملایمی بر عصب مدیان در ناحیه مچ دست وارد کند تا ارزیابی کند آیا انجام این کار باعث بروز علائمی مانند درد یا بی‌حسی می‌شود یا خیر.

3. تست تینل  (Tinel’s Sign Test)

تست تینل یکی از روش‌های ساده و رایج برای تشخیص سندرم CTS است. در این تست، پزشک با استفاده از انگشت خود به آرامی روی عصب مدیان در ناحیه مچ دست ضربه می‌زند. اگر این ضربه باعث ایجاد حس سوزش، درد، یا بی‌حسی در انگشتان شود، ممکن است نشان‌دهنده فشار بر عصب مدیان و ابتلا به  سندرم تونل کارپال باشد.

4. تست فالن  (Phalen’s Maneuver)

تست فالن یکی دیگر از تست‌های رایج برای تشخیص این سندرم است. در این روش، بیمار باید هر دو مچ دست خود را به‌گونه‌ای خم کند که پشت دست‌ها به یکدیگر بچسبند و انگشتان رو به پایین باشند. این وضعیت باید حدود ۶۰ ثانیه حفظ شود. اگر بیمار در این مدت احساس گزگز، بی‌حسی یا درد در انگشتان خود داشته باشد، ممکن است نشان‌دهنده وجود سندرم تونل کارپال باشد.

5. الکترومیوگرافی (EMG) و مطالعه هدایت عصبی  (NCS)

الکترومیوگرافی (EMG) و مطالعه هدایت عصبی (NCS) از جمله تست‌های دقیق‌تر برای تشخیص سندرم تونل کارپال هستند.

• مطالعه هدایت عصبی (Nerve Conduction Study – NCS) : این تست، میزان سرعت انتقال سیگنال‌های عصبی از طریق عصب مدیان را اندازه‌گیری می‌کند. در این روش، الکترودهایی روی پوست قرار می‌گیرند و جریان الکتریکی خفیفی به عصب مدیان ارسال می‌شود. اگر هدایت عصبی کندتر از حالت طبیعی باشد، این امر می‌تواند نشانه‌ای از فشردگی عصب و سندرم تونل کارپال باشد.
• الکترومیوگرافی (Electromyography – EMG) : این تست، فعالیت الکتریکی عضلات را در حالت استراحت و در حین انقباض اندازه‌گیری می‌کند. برای انجام EMG، یک سوزن کوچک به عضله وارد می‌شود تا فعالیت الکتریکی آن ثبت شود. نتایج این تست می‌تواند نشان دهد که آیا فشردگی عصب مدیان باعث آسیب به عضلات دست شده است یا خیر.

6. سونوگرافی و  MRI

سونوگرافی و تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) ممکن است در برخی موارد برای ارزیابی ساختارهای مچ دست و تونل کارپال مورد استفاده قرار گیرند.

• سونوگرافی (Ultrasound) : این روش غیرتهاجمی با استفاده از امواج صوتی برای تصویربرداری از ساختارهای داخلی مچ دست استفاده می‌شود و می‌تواند ضخیم شدن یا تورم تاندون‌ها و عصب مدیان را نشان دهد.
• (Magnetic Resonance Imaging) MRI: ام آر آی، روش تصویربرداری دقیق‌تری است که می‌تواند تصاویر بسیار واضحی از بافت‌های نرم از جمله عصب مدیان و تونل کارپال، ثبت کند. MRI در موارد پیچیده‌تر که تشخیص سندرم تونل کارپال از طریق تست‌های ساده‌تر مشکل است، گزینه بسیار  کاربردی خواهد بود.

7. ارزیابی‌های تشخیصی تکمیلی

در برخی موارد، پزشک ممکن است برای تشخیص علل زمینه‌ای دیگر که می‌توانند منجر به بروز علائم مشابه سندرم تونل کارپال شوند، آزمایش‌های تکمیلی انجام دهد. به عنوان مثال، آزمایشات خون  به تشخیص بیماری‌هایی مانند دیابت، اختلالات تیروئیدی یا آرتریت روماتوئید که باعث فشردگی عصب مدیان منجر شوند، کمک بسیاری می‌کنند.

تشخیص سندرم تونل کارپال به ارزیابی جامع از سوابق پزشکی، معاینات فیزیکی و تست‌های تشخیصی مختلف نیاز دارد. استفاده از روش‌های تشخیصی مناسب به پزشک کمک می‌کند تا به دقت وضعیت بیمار را مورد ارزیابی قرار دهد و بهترین برنامه درمانی را برای وی انجام دهد.