سندرم مثانه دردناک که به سندرم IC/BPS (اینترستیشیال سیستیس) مشهور است، یکی از مشکلات مثانه است که باعث احساس فشار و درد در این ناحیه می‌شود. علائم سندرم IC/BPSدر دستگاه ادرار تحتانی شروع می‌شود و بدون وجود هیچگونه عفونت و علامت واضح دیگری، ممکن است بیش از یک ماه نیز فرد را آزار دهد. وجود درد و التهاب در مثانه، سوزش و تکرر ادرار همگی از واضح‌ترین علائم سندرم مثانه دردناک است که مشکلات زیادی را برای فرد به وجود می‌آورد.
این سندرم حتی ممکن است کلیه‌ها و دستگاه گوارشی را نیز تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری بیشتر به سراغ خانم‌ها می‌رود و برای مدتی طولانی زندگی آنها را کلافه می‌کند! با این که در کشور ما افراد زیادی در طول عمر خود بارها به این سندرم مبتلا می‌شوند، اما هنوز تعداد بسیاری نمی‌دانند سندرم مثانه دردناک چیست؟ علائم آن چگونه است و برای درمان آن چه باید کرد؟
در ادامه ما قصد داریم جزئیات بیشتری را در مورد این بیماری بررسی کنیم تا شما اطلاعات کامل‌تری در این مورد کسب کنید. اما قبل از آن، برای تفهیم بهتر، نیاز است توضیح مختصری در مورد نحوه عملکرد دستگاه دفع ادرار بدهیم.
برای کسب آگاهی در ارتباط با راه‌های تشخیص و درمان سندرم مثانه دردناک این مقاله از سل تک بیوژن را مطالعه کنید.
دستگاه دفع ادرار چگونه کار می‌کند؟
مثانه هنگامی که خالی است در واقع در حالت استراحت به سر می‌برد. پس از ساخت ادرار توسط کلیه و ورود آن به مثانه (برای ذخیره سازی ادرار) سیگنال‌های عصبی در مغز به شما اطلاع می‌دهند که مثانه در حال پر شدن است و شما احساس نیاز به تخلیه ادرار می‌کنید. در این شرایط اگر مثانه شما به درستی کار کند، می‌توانید ادرار را تا مدتی در مثانه نگهدارید. هر زمان که آماده تخلیه ادرار شدید، مغز سیگنال مربوط را به مثانه می‌فرستد.
سپس عضلات مثانه منقبض شده و ادرار را به سمت میزراه (مجرای ادرار) هدایت می‌کند. در میزراه عضلاتی به نام اسفنکتر وجود دارد که از خروج ادرار جلوگیری می‌کنند، تا قبل از رفتن به دستشویی نشت نکند. این عضلات در هنگام تخلیه ادرار در حالت استراحت قرار می‌گیرند. به این صورت ادرار از بدن شما خارج می‌شود.
حال بهتر است به سراغ سندرم مثانه دردناک برویم و نگاهی به علائم این بیماری داشته باشیم.
سیستیت بینابینی چیست؟
سندرم مثانه دردناک که اکنون به عنوان سندرم مثانه دردناک (IC/BPS) شناخته می‌شود، به درد مزمن (طولانی مدت)، احساس فشار یا ناراحتی در ناحیه مثانه (ناحیه بالای استخوان شرمگاهی) گفته می‌شود. علاوه بر این عوارض، این بیماری حداقل به مدت شش هفته باعث احساس نیاز مکرر به ادرار (تکرر ادرار) و میل ناگهانی به ادرار کردن (بی اختیاری فوریت ادراری) می‌شود.
علائم سندرم مثانه دردناک ( التهاب و ورم مثانه)
درد
علائم سندرم مثانه دردناک ممکن است در هر فردی متفاوت باشد. اما شایع‌ترین علامت آن، درد (اغلب با فشار) در ناحیه مثانه است. درد مثانه ممکن است با پر شدن آن، بیشتر نیز بشود. برخی از بیماران علاوه بر مثانه، در نواحی دیگری مانند مجرای ادرار (میزراه)، زیر شکم، کمر، ناحیه لگن یا ناحیه پرینه ( در زنان پشت واژن و در مردان پشت کیسه بیضه) نیز درد را احساس می‌کنند. همچنین این درد ممکن است برای بانوان در ناحیه ژنیتال و در آقایان درون بیضه، کیسه بیضه یا آلت تناسلی نیز حس شود. این احساس درد ممکن است ثابت باشد یا بیاید و برود.
تکرر ادرار
گاهی اوقات سندرم مثانه دردناک با تکرر ادرار آغاز می‌شود. یعنی شما تعداد دفعات بیشتری از حد معمول احساس نیاز به تخلیه ادرار دارید. تخلیه ادرار برای افراد نرمال در هر روز بیشتر از ۷ بار نیست. در حالت عادی، در طول خواب نیز تنها یک بار نیاز به تخلیه ادرار حس می‌شود. بیماران مبتلا به سندرم IC/BPS در طول روز و شب دائم باید به دستشویی بروند. هرچقدر سندرم بیشتر پیشرفت کند، تکرر ادرار نیز بیشتر خواهد شد.
فوریت ادرار
فوریت ادرار نشان دهنده افزایش فشار و درد روی مثانه است. این مورد، از شایع‌ترین علائم سندرم مثانه دردناک است. در چنین شرایطی فرد بیمار همیشه احساس نیاز به ادرار دارد. حتی درست پس از تخلیه ادرار! این یک احساس کاذب است که به سبب فشار روی مثانه و اختلال در فرستادن سیگنال به مغز ایجاد می‌شود. در ابتدا افراد ممکن است متوجه این علامت نشوند و آن را نادیده بگیرند. اما با گذر زمان، این علائم شدیدتر و مزمن خواهد شد و ممکن است تا هفته‌ها و ماه‌ها فرد را آزار دهد.
علاوه بر این علائم، بسیاری از بیماران، موارد دیگری را نیز به عنوان علائم سندرم مثانه دردناک ذکر می‌کنند. به عنوان مثال برخی افراد می گویند علائم آنها پس از مصرف غذاهای خاصی (مانند غذاهای تند) شدیدتر می‌شود. یا در خانم‌ها، علائم سندرم IC/BPS تغییر می‌کند. در برخی موارد خانم‌های مبتلا به این سندرم در هنگام رابطه جنسی احساس درد شدیدی می‌کنند. زیرا مثانه درست در مقابل واژن قرار دارد. مردهای مبتلا به سندرم مثانه دردناک نیز ممکن است ارگاسم‌های دردناکی داشته باشند.
توجه کنید که در نشت ادرار جزو علائم سندرم مثانه دردناک نیست. پس اگر علاوه بر موارد ذکر شده، این مورد را نیز مشاهده کردید، برای تشخیص مشکل اصلی به پزشک مراجعه کنید.
دیگر علائم شایع سندرم مثانه دردناک
- درد و فشار روی مثانه که با پر شدن مثانه بدتر می‌شود
- درد در پایین شکم، پایین کمر، لگن یا مجرای ادراری
- درد در لگن یا بین واژن و مقعد در زنان
- درد بین اندام جنسی و مقعد در مردان (پرینیوم)
- درد مزمن مثانه
- نیاز فوری و شدید به ادرار کردن
- تکرار ادرار اغلب با مقدار کم در طول روز و شب (حداکثر ۶۰ بار)
- درد و ناراحتی موقع پر بودن ادرار و راحت شدن پس از ادرار کردن
- درد حین رابطه جنسی برای زنان
- درد حین ارگاسم یا پس از رابطه جنسی برای مردان
علائم برای هر کسی متفاوت است و بعضی از افراد ممکن است دوره‌های بدون علامت را تجربه کنند. ممکن است ادرار کردن کمی سوزناک باشد یا حسی شبیه به سوزش جدی ایجاد کند. اگر چه نشانه‌ها و علائم سیستیت بینابینی علائمی شبیه به عفونت مزمن مجاری ادراری است. اما معمولا هیچ عفونتی وجود ندارد. البته علائم در صورتی که شخص عفونت داشته باشد، بدتر می‌شوند. تمامی این افراد مثانه ملتهب دارند. حدود ۵ تا ۱۰ درصد این افراد زخم‌هایی را در مثانه خود دارند.
این علائم ممکن است ثابت یا دوره ای باشند. این بیماری به دلیل فشار مثانه، منجر می‌شود تا بیمار روزانه حدود40 تا60 مرتبه نیاز به دفع ادرار داشته باشد. این موضوع در شب‌ها، بر خواب بیمار تاثیر می‌گذارد.
کیت آلفا PRP با استفاده از روش سانتریفیوژ یک مرحله ای و سپس جداسازی قسمت بافی کوت، در کمترین زمان ممکن بیشترین غلظت پالکت را فراهم می نماید. این کیت با دو ظرفیت ۱۵ سی سی و ۲۰ سی سی به منظور استفاده در درماتولوژی توسعه یافته است.
محرک‌های علائم سندرم مثانه دردناک
- مرکبات همانند پرتقال و لیمو
- گوجه
- شکلات
- نوشیدنی‌های کافئین‌دار همانند قهوه و سودا
- نوشیدنی‌های گازدار
- الکل
- غذاهای تند
- شیرین کننده‌های مصنوعی
- استرس جسمی یا ذهنی
- قاعدگی
سندرم مثانه دردناک چه افرادی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
همه افراد ممکن است مبتلا به سیستیت بینابینی شوند. با این حال، افرادی که جزو گروه‌های زیر هستند، امکان دارد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار داشته باشند:
- زنان
- افرادی که ۳۰ سال یا بیشتر دارند.
- افرادی که دارای بیماری دیگری هستند که باعث درد مزمن می‌شود.
درمان‌های سیستیت بینابینی/ سندرم درد مثانه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تغییر رژیم غذایی
برخی از افرادی که این بیماری را دارند گزارش می دهند که برخی غذاها و نوشیدنی ها علائم آنها را بدتر می کنند (محرک). یک دفترچه یادداشت داشته باشید که هر روز چه می خورید و چقدر می نوشید. توجه به آنچه که می خورید و می نوشید قبل از شروع علائم و/ یا تشدید آن می تواند به شما کمک کند یاد بگیرید از چه غذاها و نوشیدنی هایی اجتناب کنید.
اگر متوجه شدید که غذاها یا نوشیدنی‌های اسیدی و مرکبات، فلفل‌ها، نوشابه‌های گازدار، گوجه فرنگی باعث شعله ور شدن آنها می‌شوند، ممکن است پزشک مصرف یک آنتی‌اسید را همراه با غذا توصیه کند. آنتی اسیدها میزان اسیدی که به ادرار شما وارد می شود را کاهش می دهند.
غذاها و نوشیدنی های رایجی که ممکن است باعث علائم IC/BPS شوند عبارتند از:
- الکل.
- شیرین کننده های مصنوعی
- کافئین
- نوشیدنی های گازدار.
- شکلات.
- گوجه فرنگی ها.
- آب میوه ها.
همچنین ممکن است شما را به یک متخصص تغذیه معرفی کند تا به شما در ایجاد بهترین رژیم غذایی برای کاهش علائم کمک کند.
فعالیت بدنی ورزش و فعالیت بدنی ممکن است به تسکین علائم شما کمک کند. نمونه هایی از تمرینات عبارتند از: پیاده روی. دوچرخه سواري. کشش ملایم یا یوگا.
کاهش استرس
اگر این بیماری را دارید، استرس ممکن است باعث شعله ور شدن آن شود. یادگیری تشخیص و مدیریت استرس ممکن است به کاهش علائم شما کمک کند. ممکن است لازم باشد برای کمک به این بخش از درمان با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید.
فیزیوتراپی
عضلات لگن شما مثانه را در جای خود نگه می دارند و به کنترل ادرار کمک می کنند. ورزش، کشش و به خصوص شل کردن عضلات لگن ممکن است به کاهش علائم IC/BPS کمک کند. ارائه دهنده شما می تواند به شما کمک کند که این تمرینات را به درستی انجام دهید. بسیاری از افراد با فیزیوتراپیست کف لگن کار می کنند تا مطمئن شوند که عضلات کف لگن خود را به اندازه کافی شل می کنند.
