تزریق PRP (پلاسمای غنی از پلاکت) به عنوان یک روش درمانی برای مشکلات مفاصل و بافت‌های نرم از جمله زانو، به‌ویژه در درمان آرتروز و آسیب‌های رباطی، شناخته می‌شود. این درمان می‌تواند به تسریع فرایند بهبودی و کاهش درد کمک کند. با این حال، رعایت مراقبت های بعد از پی آر پی زانو برای دستیابی به نتایج مطلوب و جلوگیری از عوارض ضروری است. ما در این نوشتار به بررسی اقدامات لازم بعد از تزریق PRP در زانو و بسیاری از موارد مرتبط با این موضوع می پردازیم. با سل تک بیوژن همراه باشید.
PRP زانو چیست؟
پی آر پی زانو و یا (Platelet Rich Plasma) یک روش درمانی جدید برای بهبود آسیب‌های زانو است. PRP حاوی مقادیر زیادی پلاکت است. پلاکت بخشی از خون است که با وجود فاکتورهای رشد و پروتئین، در بازسازی و ترمیم بافت آسیب دیده، بهبود عملکرد مفصل و عضلات و کاهش درد محل آسیب، بسیار تاثیرگذار است. در این روش از پلاکت‌های خون بیمار استفاده می‌شود. بنابراین یک درمان بسیار ایمن بدون بروز واکنش‌های آلرژی و انتقال هر گونه بیماری است.
کاربردهای پی آر پی زانو چیست؟
پی آر پی زانو نسبت به سایر روش‌های تزریقی نتایج بسیار موثرتری را به همراه دارد و در بسیاری از موارد نیاز به عمل جراحی و تعویض مفصل زانو را به تاخیر می‌اندازد. از این تکنیک برای کمک به بیمارانی که دچار التهاب مفصل و آرتروز زانو شده‌اند، افرادی که تاندون آنها دچار کشیدگی و آسیب شده است، ناپایداری و کشیدگی زانو استفاده می‌شود. از پلاسمای غنی از پلاکت علاوه بر مفصل زانو برای درمان سایر مفاصل نیز استفاده می‌شود که عبارتند از:
- بی ثباتی مفاصل مختلف
- آسیب در مفصل شانه، آرنج و سایر مفاصل
- سندرم تونل کارپال
- پیچ خوردگی و کشیدگی
- درمان آرتروز در مفاصل مختلف
- درد مزمن در مفاصل
- درمان انواع بیماری‌های اسکلتی عضلانی
- فشار و پارگی روتاتورکاف
- صدمات رباط صلیبی قدامی
- صدمات و درد در ناحیه گردن و کمر
- تاندونوز (آرنج تنیس)
- تاندونیت و پیچ خوردگی رباط
- درد مزمن زانو
- کشیدگی‌های عضلانی
کاندیدای مناسب پی آر پی چه کسانی هستند؟
دانشمندان همچنان در حال تحقیق و بررسی در این زمینه هستند. اما آنچه مشخص است این است که کاندیدای اصلی پی آر پی زانو، افرادی هستند که درمان‌های ابتدایی مانند استراحت و فیزیوتراپی برای بهبود وضعیت آنها موثر نبوده و قصد به تاخیر انداختن عمل جراحی را دارند. همچنین این تکنیک مناسب افراد جوانی است که در مراحل نخست بیماری به سر می‌برند.
چه کسانی شرایط درمان با این روش را ندارند؟
به طور کلی نمی‌توان گفت انجام پی آر پی زانو برای چه کسانی مضر است. اما می‌توان گفت این روش درمانی برای چه کسانی بهترین نتیجه را دارد. به همین دلیل قبل از شروع درمان به این روش به موارد زیر توجه می‌شود:
- سن: افراد در سنین مختلف واجد شرایط درمان با PRP هستند
- وضعیت خون: افراد با گروه خونی مختلف محدودیتی برای درمان با این روش ندارند، اما اگر پلاکت خون بیمار پایین‌تر از حد نرمال باشد باید معاینات لازم انجام شود.
- سلامتی: افرادی که از سلامت کافی برخوردار هستند، پاسخ بهتری به درمان خواهند داد. برای مثال افرادی که سیگار مصرف می‌کنند، و یا بیماری‌هایی مانند دیابت، تیروئید، سرطان و یا به سایر بیماری‌های مزمن دچار هستند، کاندیدای مناسبی برای PRP زانو نخواهند بود.
مهم ترین نکات مراقبت های بعد از پی آر پی زانو
یکی از اتفاقاتی که بیشتر اوقات برای بعضی از افراد رخ می دهد، ایراداتی مربوط به مفاصل زانو می باشد. این مشکلات می توانند علت های مختلفی داشته باشند که متخصص پیشنهاد می کند آن ها را با تکنیک پی آر پی زانو درمان نمایید. درمان پی ار پی زانو جایگزین خوبی برای عمل زانو می باشد که همین موجب شده تا این تکنیک در سال‌های گذشته محبوبیت بسیاری پیدا کند.
در درمان پی آر پی (PRP) پلاکت‌های خود بیمار غلظت پیدا کرده است و به او تزریق خواهد شد تا تاندون‌ها، رباط‌ها، عضلات و مفاصل با سرعت زیادتری بهبود پیدا کنند. در هفته‌های نخست بعد از تزریق، پلاکت‌ها برای رشد دوباره بافت تازه در محل تزریق، اثر خود را آغاز خواهد کرد. مراقبت پس از پی آر پی زانو در این پروسه بسیار حائز اهمیت می باشد. از مهم ترین این نکات عبارتند از:
با توجه به نیاز غلظت بسیار بالای پلاکت در PRP مورد نیاز برای درمان مشکلات ارتوپدیک و همچنین کاهش میزان بهای تمام شده کیت Alpha-Ertho-PRP به منظور به حداکثر رساندن اثربخشی درمان توسعه یافت.
مراقبت های بعد از پی آر پی زانو : استفاده از ابزارهای کمکی برای پیاده‌روی
استفاده از وسایل کمکی برای پیاده روی همچون عصا یا واکر در حین پروسه بهبودی 2 هفته‌ای پس از تزریق PRP پیشنهاد می‌شود. در حین این زمان، مقداری درد و تورم طبیعی می باشد، بنابراین حفظ تعادل در قسمت تحت درمان بدون کمک عصا دشوار می باشد. گاهی دور از فکر نیست که نشود زانو را حرکت داد، زیرا امکان دارد ناحیه آسیب‌دیده با پوشش فشاری یا زانوبند پوشانده شـده باشد.
استفاده از عصا در راه رفتن و انجام فعالیت‌های عادی بسیار کمک کننده است در واقع منجر به ایجاد تعادل و تعادل وزن برروی مفصل می‌شود البته توجه داشته باشید که برای رهایی از ایجاد هر گونه درد حتما زیر نظر بهترین متخصص ارتوپدی در تهران این کار را انجام دهید.
مراقبت های بعد از پی آر پی زانو : کمک گرفتن از کمپرس سرد یا گرم روی قسمت درمان شده
جدا از درد، التهاب یکی از متداول‌ترین عوارض جانبی پی آر پی زانو و در چند روز نخست بعد از تزریق روی حرکت اثر خواهد گذاشت از همین رو کیسه یخ برای کاهش تورم گزینه مناسبی است. در واقع سرما درمانی برای کم شدن جریان خون مفید و خواهد توانست درد و التهاب را به کمترین میزان برساند. اگر پس از تزریق PRP دچار انقباض مفاصل شدید، از کمپرس گرم بر روی زانو استفاده نمایید. برخلاف سرما درمانی، گرما معمولا گردش خون را زیاد خواهد کرد که برای بهبود مفاصل یا تاندون‌ها و به کمترین میزان خود رسـاندن اسپاسم عضلانی مفید می باشد.
پرهیز از انجام فعالیت های سنگین
به غیر از پیاده‌روی، معمولا به بیماران پیشنهاد خواهد شد که بعد از تزریق پی آر پی از کارهای سنگین دیگر پرهیز کنند. ایده آل می باشد که مفاصل تحت جراحی پی آر پی برای چندین هفته استراحت نمایند. انجام ورزش یا کارهایی که امکان دارد آنها را تحت فشار قرار دهد باید محدود نمود. احتمالا بشود در عرض 2 الی 3 هفته بعد از درمان، ورزش‌های کم تاثیر همچون یوگای آهسته، پیاده‌روی با سرعت زیاد و حرکات کششی انجام داد. کارهای سبک همچون دویدن، دوچرخه سواری و شنا را معمولا پس از هفته چهارم الی ششم البته طبق نظر پزشک باید انجام داده شود.
استراحت بعد از پی ار پی زانو
مناسب است بین 24 الی 72 ساعت پس از پی ار پی زانو استراحت نمایید و وزن گذاری نداشته باشد. تا ۲۴ ساعت پس از PRP زانو حمام نکنید. انجام فیزیوتراپی درست پس از پی آر پی زانو باعث کم شدن درد پس از این دوره می شود. البته یکی از مراقبت های بعد از پی آر پی زانو ماساژ یخ پس از آن است که باید هر ۸ ساعت مجددا تکرار شود. بهتر است روز پس از پی آر پی از مسکن استفاده ننمایید و اگر احساس درد می کنید از استامینافن یا استامینافن کدئین مصرف کنید. در تجربیات ما ترکیب پی آر پی زانو و طب سوزنی و لیزر درمانی همزمان با ورزش بهترین درمان غیر جراحی بیماری های زانو و مخصوصا آرتروز زانو است.
مراجعه منظم به پزشک
پس از تزریق، جلسات فیزیوتراپی یا معاینات دوره‌ای با پزشک اهمیت زیادی دارند. این جلسات به ارزیابی پیشرفت درمان و تنظیم برنامه توانبخشی کمک می‌کنند. پیگیری منظم، بخش کلیدی در موفقیت درمان پی‌آرپی است.
تاثیر مراقبت های پی آر پی زانو
مراقبت‌های بعد از پی آر پی (PRP) تأثیر مستقیم و مهمی بر موفقیت و کارایی این روش درمانی دارند. با رعایت استراحت کافی، پرهیز از فعالیت‌های شدید، پیروی از توصیه‌های پزشک و انجام تمرینات فیزیوتراپی، التهاب و درد کاهش می‌یابد و فرایند بازسازی و ترمیم سریع‌تر و به شکل بهینه‌تری انجام می‌شود. این مراقبت‌ها کمک می‌کنند که سلول‌های درمانی تزریق شده به زانو به‌درستی عمل کرده و باعث بهبود ساختار و عملکرد مفصل شوند، و در نتیجه بازگشت به فعالیت‌های روزمره تسریع می‌شود.
نتیجه گیری
مراقبت‌های پس از پی آر پی زانو نقش کلیدی در تسریع روند بهبودی و افزایش اثربخشی درمان دارند. با استراحت مناسب، اجتناب از فعالیت‌های سنگین، پیروی از تمرینات فیزیوتراپی، و عدم مصرف داروهای ضدالتهابی، می‌توان از عوارض جانبی جلوگیری کرده و به بهبود سریع‌تر زانو کمک کرد. همچنین، توجه به دستورات پزشک و پایبندی به زمان‌بندی جلسات مراقبتی، تأثیرات مثبت پی آر پی را تقویت کرده و راهی مطمئن برای بازگشت به فعالیت‌های عادی فراهم می‌کند.
