استئومیلیت چیست؟ استئومیلیت، به عفونت بدن در ستون فقرات اشاره دارد. این بیماری، به ویژه در بزرگسالان جوان، یک علت نسبتاً نادر کمردرد است. به طور کلی، عفونت از طریق عروق به مهرهها سرایت میکند. استئومیلیت میتواند در هر استخوانی رخ دهد.کودکان، بیشتر در استخوانهای بلند ساق پا و بازو دیده میشود. در بزرگسالان، استئومیلیت بیشتر بر استخوانهای ستون فقرات (مهرهها) تأثیر میگذارد.
در اکثر موارد، استئومیلیت مهرهای، در ستون فقرات کمری رخ میدهد. محل شایع بعدی استئومیلیت، در ستون فقرات قفسه سینه (وسط و بالای پشت) و به دنبال آن ستون فقرات گردنی است. استئومیلیت ممکن است در ساکروم (پایه ستون فقرات) نیز رخ دهد. عفونت میتواند توسط باکتریها، قارچها یا سایر ارگانیسمها ایجاد شود. استئومیلیت میتواند حاد (کوتاهمدت) یا مزمن (طولانیمدت) باشد برای بررسی بیشتر با سل تک بیوژن همراه باشید.
عفونت استخوان یا استئومیلیت چیست؟
به زبان ساده عفونت در استخوان، به معنی نفوذ باکتری به بافت و مغز استخوان و آلوده کردن استخوان است. به عفونی شدن استخوان، التهاب استخوان نیز گفته میشود که جزو موارد پزشکی خطرناک است و باید فوراً درمان شود؛ زیرا آسیبهایی که عفونت به استخوان وارد میکند، جبران ناپذیر هستند. چندین دلیل وجود دارد که باعث میشوند استخوان عفونت پیدا کند که یکی از آنها، شکستگی استخوان است.
این بیماری مرتبط با سن نیست، یعنی در تمامی سنین میتواند رخ دهد. در واقع بیشترین مبتلایان به التهاب استخوان، جوانان و نوجوانان هستند؛ زیرا شکستگی استخوان و عملهای استخوان در این سنین بیشتر است و همچنین خطر آلودگی باکتریایی نیز بیشتر است. باکتری که باعث عفونت در استخوان میشود، استافیلوکوک طلایی نام دارد که از طریق جریان خون وارد روزنههای استخوان میشود و آن را آلوده میکند. این بیماری معمولا در استخوانهای ران، درشت نی، ساق پا و دست رخ میدهد.
درصد رخ دادن این بیماری در زنان و مردان یکسان است و هیچ مشخصهای برای اینکه این بیماری مرتبط با جنسیت باشد وجود ندارد؛ ولی به دلیل فعالیت زیاد جنس مذکر و شکستگیهای استخوانی بیشتر و همچنین ارتباط بیشتر با محیط، این بیماری در جنس مذکر بیشتر دیده میشود. علاوه بر بافت استخوان، عفونت میتواند به مغز استخوان نیز سرایت کند و در آن صورت شاهد عفونت مغز استخوان هستیم که خطرات بیشتری دارد؛ زیرا اگر درمان آن به صورت فوری آغاز نشود، موجب عفونت مزمن میشود که نوع دوم استئومیلیت است. استئومیلیت دو نوع اصلی دارد که در ادامه مطلب آنها را برای شما شرح دادهایم.
انواع عفونت استخوان
استخوانها در دو مرحله به عفونت دچار میشوند که مرحله اول، عفونت حاد استخوان و مرحله دوم، عفونت مزمن استخوان نام دارد. در ابتدا بیمار به نوع حاد آن دچار میشود که اگر درمان آن آغاز نشود، این بیماری پیشرفت میکند و به عفونت مزمن تبدیل میشود که به مراتب درمان آن سختتر و همچنین طولانیتر خواهد بود.
عفونت حاد استخوان
عفونت حاد، نوع اولیه عفونت است که زمان رخ دادن آن 2 هفته پس از ورود باکتری به بافت استخوان است. زمانی که باکتری آلوده از طریق روزنههایی که در اثر شکستگی رخ دادهاند وارد بافت استخوان میشود، 2 هفته زمان نیاز دارد تا تبدیل به عفونت شود. زمانی که عفونت حاد رخ میدهد، دردهای شدیدی در ناحیه عفونت دیده میشوند که در بزرگسالان، بیشتر ستون فقرات و دستها درگیر آن میشوند و در کودکان، استخوانهای پا با آن درگیر میشوند. عفونت حاد اگر درمان نشود، تا چندین هفته بیمار را دچار دردهای شدید خواهد کرد و ادامه خواهد داشت تا تبدیل به عفونت مزمن میشود.
عفونت مزمن استخوان
عفونت مزمن دومین مرحله از التهاب استخوان است که معمولا پس از 6 هفته از ورود باکتری به بافت استخوان مشاهده خواهد شد. اگر عفونت حاد درمان نشود، درجه عفونی شدن استخوان تا حدی پیش میرود که میتواند دیگر استخوانها را نیز درگیر کند و همچنین مغز استخوان را به شدت درگیر خود کند. نوع مزمن عفونت در استخوانها، آخرین فرصت برای درمان التهاب استخوان است؛ زیرا اگر درمان نشود؛ موجب نابودی کلی استخوانها خواهد شد و همچنین عفونت را به دیگر استخوانهای مهم بدن نیز منتقل میکند. البته جای نگرانی برای درمان عفونت نیست، زیرا روشهای درمانی بسیار موثری برای این بیماری وجود دارد که در انتهای مطلب به آنها اشاره کردهایم. اکنون همراه ما باشید تا با دلایل رخ دادن التهاب استخوان آشنا شوید.
عوامل ایجاد استئومیلیت چیست؟
در بیشتر موارد استئومیلیت توسط باکتری استافیلوکوک ایجاد میشود. میکروبها میتوانند به روشهای مختلفی وارد استخوان شوند و از عوامل بروز استئومیلیت به شمار روند، از جمله:
- جریان خون: میکروبهای سایر قسمتهای بدن، به عنوان مثال، در ریهها ناشی از ذاتالریه یا در مثانه ناشی از عفونت دستگاه ادراری، میتوانند از طریق جریان خون به یک نقطه ضعیف در استخوان برسند.
- آسیبها و صدمات: زخمهایی که باعث ایجاد سوراخ عمیق میشوند، میتوانند میکروبها را به اعماق بدن شما وارد کنند. به این ترتیب، میکروبها میتوانند به استخوان مجاور گسترش یابند. اگر شکستگی استخوان، باعث بیرون زدن آن از پوست شود، میکروبها از این طریق هم میتوانند باعث ورود به استخوان و عفونت استخوانی شوند.
- عمل جراحی: آلودگی مستقیم با میکروبها میتواند در حین جراحی جایگزینی مفاصل یا ترمیم شکستگیها رخ دهد.
استخوانهای ما به طور معمول در برابر عفونت مقاوم هستند، اما این محافظت با افزایش سن کاهش مییابد. از سایر عوامل دیگری که میتوانند ریسک ابتلا به عفونت استخوانی را بیشتر کنند، میتوان موارد زیر را نام برد:
- اختلالات گردش خون: هنگامی که رگهای خونی آسیب میبینند یا مسدود میشوند، توانایی بدن در مبارزه با عوامل عفونتزا کمتر میشود. در این شرایط یک بریدگی کوچک میتواند به یک زخم عمیق تبدیل شود که ممکن است بافتهای عمقی و استخوان را در معرض عفونت قرار دهد. ردیابت کنترل نشده، بیماریهای شریانهای محیطی مرتبط با سیگار، کمخونی داسیشکل، و جایگذاری کاتتر، از مواردی هستند که جریان خون را تحتتأثیر قرار میدهند.
- شرایطی که سیستم ایمنی بدن را مختل میکند: اگر سیستم ایمنی شما تحتتأثیر یک بیماری یا دارو قرار گرفته باشد، خطر ابتلا به استئومیلیت بیشتر میشود. عواملی که ممکن است سیستم ایمنی بدن شما را سرکوب کنند، عبارتاند از: درمان سرطان، دیابت کنترل نشده و مصرف داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها
- اعتیاد به مواد مخدر: افرادی که به مواد مخدر تزریقی اعتیاد دارند، بیشتر در معرض ابتلا به استئومیلیت هستند، زیرا ممکن است از سوزنهای غیر استریل استفاده کنند و کمتر احتمال دارد پوست خود را قبل از تزریق استریل کنند.
علائم استئومیلیت چیست؟
استئومیلیت حاد استخوان های پا و بازو بعد از روزها باعث تب و گاهی درد در استخوان عفونی می شود. ناحیه پوست روی استخوان ممکن است حساس، قرمز، گرم و متورم باشد و حرکت گاها دردناک می شود. همچنین، ممکن است مقداری کاهش وزن و احساس خستگی در بیمار مشاهده شود.
زمانی که استئومیلیت در اثر عفونت در بافتهای نرم مجاور یا در اثر آسیب مستقیم ارگانیسم ایجاد میشود، ناحیه روی استخوان متورم و حساس خواهد شد. همچنین، آبسهها میتوانند در بافتهای اطراف ایجاد شوند که البته این عفونتها ممکن است باعث تب نشوند. عفونت در ناحیه اطراف اندام یا مفصل مصنوعی معمولاً منجر به درد مداوم در آن ناحیه می شود.
استئومیلیت ستون فقرات معمولاً به تدریج ایجاد می شود و باعث درد و حساسیت مداوم در پشت می شود. درد با حرکت بدتر شده و با استراحت، گرما یا مسکن ها تسکین نمی یابد. اگرچه تب معمولا واضح ترین علامت عفونت است، اما در همه عفونت های استخوانی باعث تب نمی شوند.
بیشتر بخوانید: همارتروز چیست؟
آیا عفونت استخوان خطرناک است؟
گاهی اوقات استئومیلیت هیچ علامت و نشانهای ایجاد نمیکند یا تشخیص علائم و نشانههای آن از سایر مشکلات دشوار است. این مسئله، ممکن است به ویژه برای نوزادان، افراد مسن و افرادی که سیستم ایمنی آنها ضعیف است، صادق باشد.
در صورت تشدید درد استخوان همراه با تب به پزشک مراجعه کنید. اگر به دلیل شرایط پزشکی یا جراحی یا جراحت اخیر در معرض خطر عفونت هستید، در صورت مشاهده علائم و نشانههای عفونت، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.
عوارض و مشکلات عفونت استخوان پا
با اینکه بدن به طور طبیعی با عوامل خارجی مبارزه می کند. اما در صورتی که عامل عفونی به استخوان انتقال بیابد و سریعا تحت درمان قرار نگیرد ممکن است عوارض زیادی را به همراه بیاورد.
که از شایع ترین عوارض این عارضه می توان به:
- متوقف شدن رشد استخوان و نامتقارن شدن آنها
- انتشار میکروب و عفونت از طریق جریان خون به تمامیه استخوان های بدن
- سرایت عفونت از طریق جریان خون به تمام بدن
- سرایت عفونت به مفصل های مجاور استخوان درگیر
- تحریک صفحه رشد استخوان و رشد بیش از حد آن
- از بین رفتن یا تخریب استخوان آسیب دیده
- ضعیف شدن استخوان و تحلیل رفتن آن
همچنین عفونت استخوان با تاثیری که در ساختار استخوان دارد می تواند احتمال ابتلا به بیماری های مفصلی و استخوانی را افزایش دهند. از رایج ترین بیماری های مفصلی که به دنبال استئومیلیت ایجاد می شود شامل:
- استئونکروز یا سیاه شدن سر استخوان
- آرتریت سپتیک
- سرطان پوست
- اختلال در رشد کودکان