علت زانو درد در زنان و راهکار درمان زانو درد : زانو از سه قسمت استخوانی شامل استخوان ران، استخوان ساق و کلاهک زانو تشکیل شده است. این مفصل اصلی بدن، توسط رباط‌های طرفی داخلی(MCL)، جانبی (LCL)، صلیبی قدامی (ACL) و خلفی (PCL) در محل خود ثابت می‌ماند.
هر سال، حدود ۱۰ میلیون زن به دلیل درد زانو به پزشک مراجعه می‌کنند، که اغلب به دلیل فعالیتهای روزمره مانند بلند کردن وزنه، پله بالا و پایین رفتن یا حرکات نادرست در طول انجام کارهای خانگی ایجاد میشود.
علت زانو درد در زنان چیست؟
پژوهشگران برآورد کرده‌اند که یکی از عوامل محتمل زانوهای دردناک در زنان، تفاوت‌های جسمی زنان است. باسن پهن‌تر و ساختار کمی متفاوت زنان باعث افزایش فشار بر مفاصل می‌شوند. همچنین، قدرت عضلات و رفتار حرکتی متفاوتی که در زنان مشاهده میشود، احتمالا عامل دیگری در بالا بودن ریسک بروز آسیب‌دیدگی زانو هستند.
در ادامه این مقاله از سل تک بیوژن ، برخی از مشکلات شایع زانو که زنان با آن مواجه می‌شوند و نکاتی در مورد پیشگیری از آنها آورده شده است
انواع زانو درد در زنان
مفصل زانو که به عنوان بزرگترین مفصل بدن شناخته می شود از سه استخوان ران، استخوان درشت نی و استخوان کشکک تشکیل شده است که پایداری و استقامت زانو به کمک این استخوان ها در کنار رباط ها، غضروف ها و کپسول های مفصلی فراهم می شود. اما از آنجایی که این مفصل به طور مکرر در معرض فشارهای پیوسته زیادی قرار دارد ممکن است به دلایل مختلفی دچار آسیب شود.
زانو درد یک علامت و نشانه شایع در تمام اختلالات زانو است که دارای انواع مختلفی است که به طور کلی این درد را به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می کنند؛
نوع حاد زانو درد که بیشتر به دلایلی همچون شکستگی مفصل زانو، آسیب دیدگی مینیسک و دررفتگی زانو رخ می دهد و با درد ها و علائم شدیدی همراه است و در صورت درمان نشدن ممکن است بیمار را به زانو درد مزمن مبتلا کند که از شایع ترین علل زانو درد مزمن می توان به آرتروز یا استئوآرتریت اشاره کرد. در بین زانو درد مزمن و حاد برخی اختلالات هستند که بیشتر از دیگر بیمار ها شایع هستند. که از رایج ترین انواع زانو درد در زنان شامل موارد زیر می‌باشد:
آسیب دیدگی مینیسک زانو
مینیسک یکی از قسمت های مهم زانو است این قسمت نقش ضربه گیر را در زانو برعهده دارد و باعث استحکام زانو میشود، زانو دو مینیسک، یکی در قسمت داخلی (مدیال) و دیگری در قسمت خارجی (لترال) دارد که این دو مینیسک زانو در کنار یکدیگر بعنوان ضربه‌گیر برای زانو عمل می‌کنند و سبب پایداری مفصل زانو می شوند.
آسیب دیگی یا پارگی مینیسک زانو در زنان میتواند باعث ایجاد اختلال درعملکرد صحیح زانو شود و تا زمان بهبودی در زندگی روزمره فرد اختلال ایجاد کند.
تاندونیت زانو
تاندون، کشکک استخوان ران و کشکک زانو را به هم متصل می‌کند. از بین رفتن کلاژن بافت این ناحیه به علت فشارهای مداوم، سفتی مزمن عضله همسترینگ، یا بهبود نامناسب این موضع میتواند باعث تاندونیت زانو شود. شیوع تاندونیت زانو در زنان ورزشکار به دلیل پایین بودن قدرت استقامت زانو بیشتر از آقایون است.
آرتروز زانو
آرتروز زانو رایجترین علت زانو درد در زنان به شمار می‌رود که این عارضه به دنبال تخریب و فرسایش مزمن غضروف مفصلی اطراف زانو رخ می دهد.
غضروف مفصلی روی استخوان‌های مفصل زانو را می‌پوشاند. این غضروف در زمان بروز آرتروز زانو دستخوش تغییراتی تدریجی میشود؛ خاصیت کشسانی خود را از دست می‌دهد، به مرور سخت و سفت میشود، ترک برمی‌دارد و حین انجام فعالیت یا در اثر ضربه راحت‌تر از پیش آسیب می‌بیند و فرسوده میشود.
نرمی کشکک زانو یا کندرومالاسی
نرمی کشکک زانو یکی از شایع ترین اختلالات مفصلی در خانم های جوان است که از دلایل آن می توان به فشار بیش به زانو اشاره کرد. علت این نرم شدن در اکثر اوقات، حرکت نامتعادل کشکک روی مفصل زانو، رفتار نامناسب با زانو در حین فعالیتهای بدنی یا ورزشی، ضربه یا ضعف عضلات ران است.
در این بیماری، غضروف پشت کشکک زانو نرم میشود و آسیب می‌بیند. این بیماری منجر به درد جلوی زانو، ورم و صدای سایش در حین حرکت دادن زانو میشود. عارضه نرمی کشکک زانو عموماً در بین نوجوانان و جوانان اتفاق می افتد و در بین زنان بیشتر شایع است.
اضافه وزن
یکی از تفاوت های بیولوژیکی زنان و مردان در میزان چربی است که در زنان بیشتر از مردان است و علت تجمع چربی و چاق شدن زنان همین موضوع است. از اصلی ترین دلایل آن نیز می توان به هورمون های زنانه اشاره کرد.
این موضوع در زنانی که از قرص های استروژن استفاده می کنند چندبرابر بیشتر از اشخاص معمولی است. زانودرد یکی از عواقب اضافه وزن است زیرا چاقی فشار زیادی را بر زانو و اجزای آن وارد می کند.
موثرترین روش ها برای درمان زانو درد چیست؟
اگر به هر دلیلی به درد زانو مبتلا شدید، در اولین فرصت به پزشک متخصص مراجعه کنید تا زانوی شما را ویزیت کند و موثرترین راه درمان را برایتان تجویز کند. روشهای زیر از جمله بهترین و موثرترین روشهای درمانی برای حل مشکل زانودرد هستند:
تزریق ژل حاوی اسید هیالورونیک
در مایع مفصل زانو به صورت طبیعی ژل اسید هیالورونیک وجود دارد که باعث کاهش فشار روی غضروف مفصل می شود. زمانی که افراد به آرتروز زانو مبتلا می شوند، غلظت اسید هیالورونیک داخل مفصل زانوهایشان کمتر می شود که همین موضوع باعث فشار روی مفصل زانو و درد زانو می شود. با تزریق ژل غلیظ اسید هیالورونیک می توان درد زانو را درمان کرد. بسیاری از افراد بعد از انجام این روش درمانی، راحت تر راه می رفتند و درد کمتری داشتند.
تزریق prp
Prp مخفف عبارت Platelet Rich Plasma است که به معنای سرم غنی شده از پلاکت می باشد. پلاکت ها پر از مواد ترمیم کننده هستند و در نتیجه تزریق پی آر پی باعث ورود مقدار زیادی پلاکت غنی شده به داخل بدن بیمار می شود و همین موضوع به ترمیم بافتهای آسیب دیده در غضروف زانو و رباط ها کمک می کند.
در روش تزریق prp، ابتدا مقداری خون از بیمار دریافت می شود و سپس نمونه خون به مدت چند دقیقه در دستگاه سانتریفیوژ قرار می‌گیرد تا خون تفکیک شده و گلبول های قرمز خون، گلبول های سفید خون، پلاسما و پلاکت ها از هم جدا شوند. سپس prp استخراج می شود و در مرحله بعد پس از بی‌حس کردن زانو، prp به زانو تزریق خواهد شد. با این کار بافت های جدید در زانو ایجاد می شوند و التهاب موجود در بافت زانو کمتر می شود. تزریق پی آر پی یکی از موثرترین روشها برای درمان آرتروز زانو است.
با توجه به نیاز غلظت بسیار بالای پلاکت در PRP مورد نیاز برای درمان مشکلات ارتوپدیک و همچنین کاهش میزان بهای تمام شده کیت Alpha-Ertho-PRP به منظور به حداکثر رساندن اثربخشی درمان توسعه یافت.
درمان زانو درد به کمک داروها
برای کاهش درد در زانو، می توان از بعضی داروها کمک گرفت که این موضوع به تشخیص پزشک بستگی دارد. مسکن ها و تسکین دهنده ها، از جمله بهترین قرص ها برای درمان زانو درد هستند. مسکن‌هایی مانند استامینوفن برای کاهش و کنترل درد، کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب، داروهای ضد ویروس برای توقف التهاب زانو، آسپرین و ایبوپروفن از جمله درمانهای دارویی زانو درد هستند. مصرف قرص برای کاهش زانو درد، به هیچ عنوان نباید خودسرانه مصرف شود و باید حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید تا بهترین دارو برای کاهش درد شما و درمان درد زانوهایتان را تجویز کند.
درمان درد زانو به کمک جراحی زانو
زمانی که آسیب دیدگی زانو بسیار شدید باشد، برای درمان آن باید از روشهای جراحی کمک گرفت. بیشتر پزشکان تا جای ممکن از جراحی زانو خودداری می کنند؛ زیرا درد زیادی به همراه دارد؛ اما گاهی اوقات برای بهبودی بیمار چاره ای به جز جراحی زانو نیست. برای درمان درد زانو با جراحی زانو، از جراحی آرتروسکوپی، جراحی استئوتومی و جراحی تعویض مفصل زانو استفاده می شود. حتما و حتما برای جراحی زانو به پزشک فوق تخصص باتجربه مراجعه کنید؛ زیرا این عمل جراحی بسیار حساس است. در ادامه با روشهای جراحی برای درمان زانو درد آشنا خواهید شد.
جراحی آرتروسکوپی:
در جراحی آرتروسکوپی زانو، پزشک فوق تخصص زانو ابتدا شکاف کوچکی را روی مفصل زانو ایجاد می کند و لوله آرتروسکوپ را به موضع درد می برد. با این کار پزشک می تواند داخل مفصل زانو را کامل ببیند و محل دقیق جراحی را به خوبی تعیین کند. جراحی آرتروسکوپی، روشی کم تهاجمی است که غالبا به صورت سرپایی انجام می شود. زمانی که بیمار درد شدید و مداوم در مفصل زانو دارد یا اینکه غضروف زانو به شدت آسیب دیده باشد، از جراحی آرتروسکوپی استفاده می شود.
جراحی استئوتومی:
وقتی استخوان زانو به گونه ای تغییر شکل داده باشد که وزن بدن به صورت نامتعادل به زانو وارد شود، از جراحی استئوتومی برای درمان درد زانو می توان استفاده کرد. در جراحی استئوتومی، قسمتی از استخوان زانو توسط یک وسیله مخصوص برش داده میشود و سپس پزشک فوق تخصص، استخوان درشت نی را تغییر می دهد و مفصل زانو را جابه‌جا می کند تا فرم زانو تصحیح شود. در نهایت هم استخوان بریده شده با پیچ به هم ثابت می شود.
آرتروپلاستی:
آرتروپلاستی یا جراحی تعویض مفصل زانو، از روشهای بسیار موثر در درمان زانو درد است که روشی پرتهاجم نیز محسوب می شود. از جراحی تعویض مفصل زانو زمانی استفاده می شود که زانو به شدت دردناک شده است؛ به حدی که بیمار نمی تواند مفصل زانوی خود را حرکت دهد و فعالیتهای روزانه اش را به خوبی انجام دهد. آرتروپلاستی درد زانو را بسیار کاهش می دهد و عملکرد غضروف آسیب دیده مفصل زانو را به حالت صحیحش برمی گرداند.
در طی عمل جراحی تعویض زانو، قسمتهای آسیب دیده غضروف به صورت کامل از مفصل زانو خارج شده و با یک مفصل مصنوعی از جنس پلاستیک، فلز یا پلیمر تعویض می شود. زمانی که پاهای ضربدری، پاهای پرانتزی، آرتروز زانو یا انحراف زانو باعث بدشکلی پاها شده باشد و دیگر روشها برای درمان آرتروز زانو موثر نباشند، عمل جراحی تعویض زانو انجام می شود.
